Nota od tłumacza: Tekst ten został opublikowany przez Komunistyczny Związek Robotniczy Niemiec (Kommunistischer Arbeiterbund Deutschlands) w lipcu 1981 roku, jeszcze za życia Hodży i przed powstaniem RIM, tak więc sformułowanie “maoizm” nie było wówczas powszechnie używane, a stosowano raczej określenie “myśl Mao Tse–tunga”. Zachęcam czytelników do zapoznania się z oryginalnym tekstem dostępnym na stronie MLPD, gdyż ten tekst przeszedł tłumaczenie z niemieckiego do angielskiego i z angielskiego na polski, mogą więc pojawiać się tu drobne różnice względem oryginału. To pierwsza część tego obszernego tekstu, który ujawnia zdradę marksizmu–leninizmu przez Hodżę pod koniec lat 70. XX wieku. Kolejne części pojawiać będą się w najbliższych dniach.
1. Rozwój stosunków między Komunistyczną Partią Chin a Albańską Partią Pracy
Wspólna walka z nowoczesnym rewizjonizmem
Mao Tse–tung zmarł 9 września 1976 r. W tym samym roku, w listopadzie 1976 r., Enver Hodża oświadczył w raporcie Komitetu Centralnego na Siódmym Kongresie Partii: Historyczne zwycięstwa, które naród chiński odniósł w swojej chwalebnej rewolucji i budowie socjalizmu, utworzeniu nowych Chin Ludowych i wysokim prestiżu, jakim cieszą się w świecie, są bezpośrednio związane z imieniem, naukami i przewodnictwem wielkiego rewolucyjny, towarzysza Mao Tse–tunga. Dzieło tego wybitnego marksisty–leninisty stanowi wkład we wzbogacenie rewolucyjnej teorii i praktyki proletariatu. Albańscy komuniści i naród zawsze będą czcić pamięć towarzysza Mao Tse–tunga, który był wspaniałym przyjacielem naszej partii i ludu (…) 1
Dyktatura proletariatu i budowa socjalizmu, które zostały odrzucone i zdradzone przez rewizjonistów, były kontynuowane przez Albanię i Chiny, które pozostały lojalne wobec marksizmu–leninizmu, broniły go z determinacją i wypowiedziały ostrą wojnę ideologiczną rewizjonizmowi chruszczowistów i jego zwolennikom. Komunizm nie wygasł, na co liczyła burżuazja, a oportuniści i likwidatorzy radowali się zbyt wcześnie.
Niecałe dwa lata później sam Hodża zgodził się z likwidatorami. W swojej książce „Imperializm i Rewolucja”, która według Albańskiej Partii Pracy została po raz pierwszy opublikowana w języku albańskim w kwietniu 1971 roku, oczernia towarzysza Mao Tse–tunga jako „chińskiego Chruszczowa”, a myśl Mao Tse–tunga jako „teorię anty–marksistowską”. Według niego Chiny nigdy nie podążały „drogą socjalizmu, ale drogą budowy wielkiego burżuazyjnego, socjalimperialistycznego państwa”. Aby zniszczyć powszechny szacunek jakim darzono Mao Tse–tunga w Albanii i w światowym ruchu komunistycznym, E. Hodża oczernia pryncypialną walkę z nowoczesnym rewizjonizmem, prowadzoną przez Komunistyczną Partię Chin pod przywództwem Mao Tse–tunga. Według niego „jego walka z radzieckim rewizjonizmem nie była podyktowana poprawną linią marksistowsko–leninowską, ale była pełna wahań ideologicznych”.
Aby lepiej zrozumieć kłamliwość tych twierdzeń, konieczne jest przypomnienie niektórych faktów. Walka ze współczesnym rewizjonizmem rozpoczęła się wraz z XX Zjazdem Partii Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego w lutym 1956 roku. Kongres ten był punktem wyjścia do fundamentalnych zmian w socjalistycznym społeczeństwie Związku Radzieckiego. Pod kierownictwem Chruszczowa znaczna część zdegenerowanych drobnomieszczańskich biurokratów w partii, aparat państwowy i kierowniczy przejął władzę polityczną w celu zastąpienia dyktatury proletariatu dyktaturą burżuazji nowego typu. Aby zwieńczyć ten proces, Chruszczow oczernił towarzysza Stalina, który zmarł w 1953 r., W swoim słynnym tajnym przemówieniu na XX Kongresie, pod pozorem walki z „kultem jednostki” nazwał go „megalomanem i przestępcą”.
„Całkowite odrzucenie dorobku Stalina przez Chruszczowa na XX Zjeździe KPZR oznaczało w istocie odrzucenie dyktatury proletariatu i podstawowych teorii marksizmu–leninizmu bronionych i rozwijanych przez Stalina. Na tym właśnie kongresie Chruszczow w swoim raporcie zaczął odchodzić od marksizmu –leninizmu w wielu głównych kwestiach.”2
XX Kongres zrewidował marksizm–leninizm w podstawowych kwestiach, takich jak wojna i pokój oraz droga do socjalizmu. Bardzo wcześnie przywódcy KPCh, a zwłaszcza towarzysz Mao Tse–tung, zaczęli krytykować te zasadniczo fałszywe stanowiska. Już w kwietniu 1956 roku Komunistyczna Partia Chin opublikowała artykuł „O historycznym doświadczeniu dyktatury proletariatu”, w którym autorzy krytykowali fałszywe tezy XX Kongresu KPZR. Artykuły te analizowały historię życia towarzysza Stalina oraz tego, jakie decyzje podejmował on jako I sekretarz KPZR, potwierdziły pozytywne znaczenie rewolucji październikowej i podsumowały historyczne lekcje dyktatury proletariatu.
Po XX Kongresie w ramach międzynarodowego ruchu komunistycznego rozwinęła się dwuliniowa walka między marksizmem–leninizmem a współczesnym rewizjonizmem, która ostatecznie doprowadziła do rozłamu i dezintegracji obozu socjalistycznego. W Moskwie w 1957 r. Na Konferencji Delegatów Partii Komunistycznych i Robotniczych to przede wszystkim Komunistyczna Partia Chin i Albańska Partia Pracy prowadziły stanowczą i skuteczną walkę z fałszywym stanowiskiem kliki Chruszczowa i jej zwolenników. W kwietniu 1960 r. Komunistyczna Partia Chin opublikowała artykuł „Niech żyje leninizm”, który wyłożył podstawowe zasady marksistowsko–leninowskiej teorii imperializmu, dotyczące wojny i pokoju, rewolucji proletariackiej i dyktatury proletariatu. Na konferencjach w Bukareszcie i Moskwie w 1960 roku sprzeczności teoretyczne między dwoma obozami dały o sobie znać jeszcze mocniej.
Rozpoczęto oszczerczą kampanię przeciwko KPCh, a przywódcy KPZR zaczęli propagować koncepcje pogłębiające różnice ideologiczne między dwoma krajami, co miało przełożenie na pogorszenie się relacji między dwoma państwami. Na konferencji w Bukareszcie APP zdecydowanie sprzeciwiła się próbie potępienia KPCh. W październiku 1961 roku XXII Kongres KPZR przyjął nowy program, który był całkowicie rewizjonistyczny. Kierownictwo KPZR rozpoczęło ponadto otwarty atak na APP, a nawet opowiedziało się za odwołaniem E. Hodży i premiera Mehmeta Shehu.
Pomimo silnej presji i ogólnoświatowej kampanii oszczerstw ze strony współczesnych rewizjonistów, Komunistyczna Partia Chin broniła rewolucyjnych zasad na łamach kolejnych broszur i artykułów, które publikowała niedługo po XX Zjeździe. Ta ideologiczno–polityczna walka z Komitetem Centralnym KPZR znalazła swój punkt kulminacyjny w „Propozycji dotyczącej ogólnej linii międzynarodowego ruchu komunistycznego”, która w znakomity sposób postulowała kontynuację realizacji założeń marksizmu–leninizmu oraz go rozwijała.
W jaki sposób Hodża nagle „wykazuje” rzekomy brak jednolitej linii, zasad i wahania KPCh? W „Imperializmie i Rewolucji” twierdzi:
W świetle tych wydarzeń nasza partia zaczęła głębiej przyglądać się przyczynom wahań, jakie zaobserwowano w stanowisku kierownictwa KPCh wobec rewizjonizmu chruszczowowskiego, takich jak incydent z 1962 r., kiedy dążyli oni do pojednania z radzieckimi rewizjonistami, rzekomo w imię utworzenia wspólnego frontu przeciwko amerykańskiemu imperializmowi lub w 1964 r., kiedy Dżu Enlai, kontynuując wysiłki na rzecz pojednania z Sowietami, udał się do Moskwy, aby przywitać nową ekipę rządzącą na czele z Breżniewem. Wszystkie te wydarzenia nie działy się przypadkowo. Odzwierciedlały brak rewolucyjnej konsekwencji i zasad.3
W swoim tak zwanym „dzienniku” „Refleksje nad Chinami”, t. 1, odnosi się głównie do Liu Shaoqi. Ale Liu był zdrajcą, który flirtował z rewizjonistyczną linią Chruszczowa i został za to skazany. Jednocześnie Hodża musi przyznać w swoim „dzienniku”:
Jednak nie widzieliśmy żadnych konkretnych działań w tym kierunku ze strony towarzyszy chińskich… (s. 117)
A komentując podróż Liu Shaoqi do Moskwy, pisze:
Sowieci zażądali od Liu Shaoqi zaprzestania polemiki, a on niczego im nie obiecał. (s. 178)
W tym kontekście warto przytoczyć tekst Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Chin opublikowany na V Kongresie Biura Politycznego KC KPCh w 1966 roku. Jest to przykład stałego stanowiska Komitetu Centralnego i Mao Tse–tunga:
Będąca obecnie u władzy klika KC Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego jest wiernym kontynuatorem linii i polityki Chruszczowa. Wprowadza w życie rewizjonizm Chruszczowa bez jego osoby i podąża za linią współpracy z imperializmem amerykańskim, aby utrzymać panowanie imperializmu i kolonializmu w świecie kapitalistycznym i restauracji kapitalizmu w świecie socjalistycznym.
(…)
W walce między marksizmem–leninizmem a współczesnym rewizjonizmem nie ma i nie może być drogi pośredniej. Klika stojąca na czele Związku Radzieckiego musi ujawnić swoje prawdziwe oblicze jako renegaci; nie można podejmować z nimi żadnej “współpracy”.
Kto wierzy w tak zwaną “współpracę”, nieuchronnie dołączy do antychińskiego chóru imperialistów, współczesnych rewizjonistów i reakcjonistów z różnych krajów i wpadnie w błoto opozycji wobec socjalistycznych Chin4
Jak Hodża może wyjaśnić sprzeczność między swoim komentarzem odnośnie V Kongresu KC KPCh a licznymi wpisami w tak zwanym dzienniku „Refleksje nad Chinami”, t. 1, które pisał w tym samym czasie? Wpis z 15 września 1964 roku brzmi następująco:
Przez cały rozwój walki prowadzonej przez Komunistyczną Partię Chin przeciwko współczesnym rewizjonistom, a głównie przeciwko chruszczowistom, pojawiły się w taktyce KPCh zdumiewające wahania. Moim zdaniem taktyka ta może wynikać jedynie z wyraźnego braku jasności linii co do zasad walki. które należy realizować w zwalczaniu współczesnych rewizjonistów.5
I jako kolejny przykład:
Chińscy towarzysze wydają się wahać (…) i boją się (…) W tej sytuacji Chiny obierają kurs centrowy, wahając się.6
Hodża oświadczył na V Kongresie w 1966 roku coś zupełnie przeciwnego, wobec tego co pisał w swoim “dzienniku”:
W obliczu wielkiej zdrady rewizjonistycznych chruszczowistów, chwalebna Komunistyczna Partia Chin i Albańska Partia Pracy, oraz inne partie marksistowsko–leninowskie jak i wszyscy prawdziwi komuniści i rewolucjoniści z całych sił przeciwstawili się temu rewizjonizmowi i zaczęli z nim zaciekłą i bezkompromisową walkę7
I jak Hodża może wyjaśnić sprzeczność z przemówieniem towarzysza Hysniego Kapo podczas obchodów 80. urodzin towarzysza Mao Tse–tunga?
APP publicznie oświadczyła, że KPCh, a zwłaszcza jej wielki przywódca, Mao Tse–tung, zasługują na wielkie uznanie za wykrycie nowoczesnego rewizjonizmu z jego radziecką wersję na czele i obronę marksizmu–leninizmu. Odnosząc się do tej odważnej, opartej na zasadach marksizmu–leninizmu i zdecydowanej walki z wielką rewizjonistyczną zdradą, towarzysz Enver Hodża stwierdził:
“My, komuniści albańscy, pełni przekonania, oświadczyliśmy, że narody świata uznają lojalne i niezachwiane przywództwo Chin i jej doskonałego przywódcę Mao Tse–tunga za gwarancję ich wolność. Za gwarancję pokoju na świecie, za gwarancję utrzymania linii marksistowsko–leninowskiej i losu marksizmu–leninizmu”
W wielkiej walce z rewizjonistami chruszczowowskimi na ogólnej linii międzynarodowego ruchu komunistycznego, w ciężkiej walce o obronę marksizmu–leninizmu przed atakami i nikczemnymi ciosami przywódców radzieckich, Chińczycy i towarzysz Mao Tse–tung byli niezłomni w zasadach, zdeterminowani w rewolucyjnej sprawie, dojrzali w marksizmie–leninizmie, wytrwali i odważni jak komuniści w docieraniu do korzeni problemów.8
Czy Hodża naprawdę wierzy, że marksiści–leniniści na całym świecie uwierzą w jego nagłe wnioski dotyczące wahań i braku jasności w działaniach Chińskiej Partii Komunistycznej pod przywództwem przewodniczącego Mao w walce z nowoczesnym rewizjonizmem? To byłoby śmieszne!
Pomoc gospodarcza socjalistycznych Chin dla Albanii i jej jednostronne zaprzestanie przez klikę Hua Guofenga
Sprzeciwiając się wszystkim zasadom proletariackiego internacjonalizmu, radzieccy rewizjoniści rozszerzyli ideologiczne różnice KPCh i KPZR na stosunki międzyrządowe. W lipcu 1960 r. Rząd radziecki nagle zdecydował jednostronnie wycofać wszystkich ekspertów z Chin w ciągu miesiąca i tym samym złamał setki zawartych przez te państwa porozumień. W październiku 1961 r. Rząd radziecki jednostronnie zerwał stosunki dyplomatyczne z Albanią i praktycznie nałożył na nią blokadę gospodarczą. „Historia APP” mówi o tym wydarzeniu:
Wroga działalność grupy Chruszczowa na polu gospodarczym, wojskowym, politycznym i kulturalnym wyrządziła ludności albańskiej wielką krzywdę. Kredyty, które rząd radziecki miał udzielić rządowi albańskiemu zgodnie z umowami, stanowiły znaczną część inwestycji trzeciego planu pięcioletniego. Całkowite wycofanie się z tych kredytów sprawia, że nie jest pewne, czy uda się zrealizować wiele projektów zawartych w tym planie. Import i eksport ze Związkiem Radzieckim obejmował 50% handlu zagranicznego przez dwanaście lat. W związku z tym całkowite zerwanie stosunków handlowych przez rząd radziecki spowodowało duże trudności w eksporcie albańskich produktów oraz imporcie maszyn i innych artykułów przemysłowych niezbędnych do rozwoju gospodarki narodowej. (8)
(…)
W tych latach ciężkiej walki braterska pomoc udzielona ludowi albańskiemu przez KPCh i rząd chiński odegrała ważną rolę w przezwyciężaniu trudności, które zostały spowodowane wrogimi działaniami rewizjonistów radzieckich. Chińczycy natychmiast przyznali APP niezbędne kredyty.9
Pomoc socjalistycznych Chin była w pełni zgodna z zasadami marksizmu–leninizmu i “Propozycją dotyczącą linii ogólnej”, w której punkt 21 brzmi następująco:
Stosunki między krajami socjalistycznymi to nowy typ stosunków międzynarodowych. Te stosunki między krajami socjalistycznymi, czy to duże czy małe, czy ich gospodarka jest wysoko lub słabo rozwinięta, muszą opierać się na zasadach całkowitej równości, wzajemnego poszanowania integralności terytorialnej, suwerenności i niezależności, wzajemnej nieagresji i nieingerencji w każdym z nich. sprawy wewnętrzne innych. Ponadto, zgodnie z zasadami internacjonalizmu proletariackiego, muszą opierać się na wzajemnej pomocy i wsparciu. 10
Dalej:
Dla krajów socjalistycznych bezwzględną koniecznością jest pomoc sobie w sprawach gospodarczych, współpraca i wymiana towarów. Współpraca gospodarcza tego rodzaju musi opierać się na zasadach całkowitej równości, wzajemnych korzyści i wzajemnej pomocy.11
KPCh pod przywództwem Mao Tse–tunga udzieliła tej pomocy Albanii w duchu proletariackiego internacjonalizmu i wielokrotnie podkreślała, jak wielką pomocą jest Albania dla Chin. Dżu Enlai oświadczył:
Chińczycy nigdy nie zapomną, że kiedy współcześni rewizjoniści zaciekle oczerniali i atakowali Komunistyczną Partię Chin, Albańska Partia Pracy zajęła właściwe stanowisko i niezależnie od wszelkich nacisków, trudności i niebezpieczeństw, odważnie wyszła na pierwszy plan i oparła się temu przeciwprądowi, nieustannie ujawniając i zwalczając antychiński spisek współczesnego rewizjonizmu.12
Po śmierci towarzysza Mao we wrześniu 1976 r. socjalistyczne Chiny przeszły całkowitą zmianę. Przejęcie władzy przez Hua Guofenga i rehabilitacja Denga Xiaopinga utorowały drogę do władzy dla burżuazji nowego typu i odbudowy kapitalizmu w Chinach. W „China Aktuell 4” pokazaliśmy, jak dyktatura proletariatu została szybko zniszczona. Osiągnięcia socjalizmu i rewolucji kulturalnej zostały stopniowo zniesione i zastąpione elementami kapitalistycznymi. Oprócz Związku Radzieckiego i niezależnie od niego, rozwinęła się druga potęga socjalimperialistyczna. Wraz z teoriami Denga, nowe kierownictwo KPCh dokonało powszechnej rewizji marksizmu–leninizmu i myśli Mao Tse–tunga.
Linia rewizjonistyczna to nic innego jak nowa wersja linii Dżu Enlaia, która została zniszczona w trakcie rewolucji kulturalnej jak, i nowa wersja rewizjonizmu Chruszczowa.
„Strategiczna koncepcja” „teorii trzech światów” została opracowana przez nowe kierownictwo jako rodzaj „nowej linii ogólnej”. APP była wiodącą siłą krytykującą tę teorię, ale fałszywie i mylnie przypisała tę antymarksistowską linię Mao Tse–tungowi, a tym samym pośrednio poparła manewry dywersyjne Denga.
Podstępność Hodży jest tak obrzydliwa, że musimy to zdemaskować. Hodża wygłosił przemówienie na zebraniu wyborczym w Tiranie 11 listopada 1978 r., gdzie złośliwie oświadczył:
Chińscy przywódcy oskarżają nas o publiczne zaatakowanie Chin i Mao Tse–tunga na VII Kongresie. W rzeczywistości VII Kongres nie zaatakował ani Chin, ani Mao Tse–tunga, ale raczej obnażył teorię i politykę antymarksistowskiej „teorii trzech światów”; niezależnie od wynalazcy, czy był nim Mao Tse–tung, czy Deng Xiaoping.13
Wydaje się więc, że Hodża nie wie, czyja to teoria, ale kogo obchodzi, czy pochodzi od Denga czy Mao, rewizjonista czy marksista to dla niego to samo. Co za hańba!
W „China aktuell 3” odrzuciliśmy teorię trzech światów i stwierdzenie nowego chińskiego przywódcy, że teoria ta została opracowana przez Mao Tse–tunga. Wyraźnie udowodniliśmy, że Deng przekształcił niektóre komentarze Mao Tse–tunga – określające taktyczną koncepcję opracowaną dla konkretnej sytuacji w prawicową oportunistyczną koncepcję strategiczną.
To, co powiedział Hodża na zebraniu wyborczym, nie było przejawem polityki marksistowsko–leninowskiej, co widać w jego książce “Imperializm i Rewolucja”, opublikowanej niedługo po tym przemówieniu:
Nie ma znaczenia, kto pierwszy wymyślił termin „Trzeci Świat”, kto pierwszy podzielił świat na trzy części, ale jest pewne, że Lenin nie dokonał takiego podziału, podczas gdy Komunistyczna Partia Chin rości sobie prawo do powoływania się na niego twierdząc, że Mao tse–Tung wymyślił teorię „Trzech Światów”. Jeśli on jest autorem, który jako pierwszy sformułował tak zwaną teorię, to kolejny dowód, że Mao tse–Tung nie jest marksistą. Ale nawet gdyby tylko przyjął tę teorię od innych, to również jest wystarczający dowód na to, że nie jest on marksistą.14
Hodża nie zadaje sobie trudu, aby dowiedzieć się, kto jest twórcą „teorii Trzech Światów”. Niemniej jednak wciąż papuguje fałszywe twierdzenie Denga, że jest to „teoria Trzech Światów Mao”. I to pomimo jego wypowiedzi:
Teraz jesteśmy świadkami okresu, który charakteryzuje się coraz częściej pojawiającymi się plakatami z postaciami przeciwnymi Mao tse–Tungowi, którymi wyznawcy Denga Xiaopinga zdobią mury Pekinu. Jest to okres “zemsty”, który ma dwa cele: po pierwsze, zlikwidowanie „prestiż” Mao i wyeliminować przeszkodę Hua Guofenga, a po drugie uczynić Deng Xiaopinga potężnym faszystowskim dyktatorem i zrehabilitować Zhou Enlai’a. (15)
„prestiż” Mao i wyeliminować przeszkodę Hua Guofenga, a po drugie uczynić Denga Xiaopinga potężnym faszystowskim dyktatorem i zrehabilitować Dżu Enlaia.15
Co sprawia, że Hodża używa Denga jako dowodu na słuszność jego polityki oczerniania Mao?
Podobnie jak rewizjoniści chruszczowowscy na początku lat sześćdziesiątych, klika Deng–Hua przeniosła swoje różnice ideologiczne na stosunki międzynarodowe, czego przejawem były wydarzenia lipca 1978 r. Rząd chiński wówczas jednostronnie anulował umowy o współpracy gospodarczej i wojskowej z Albanią. Wszyscy prawdziwi marksiści–leniniści potępili to jako akt pogwałcenia zasad proletariackiego internacjonalizmu.
Centralne Kierownictwo KABD (Komunistyczny Związek Robotniczy Niemiec) wyraziło to w liście do Komitetów Centralnych Chińskiej Partii Komunistycznej i Albańskiej Partii Pracy:
Centralne kierownictwo KABD jednogłośnie potępia te posunięcia Chińskiej Republiki Ludowej. Oceniamy je jako poważne naruszenie zasad internacjonalizmu proletariackiego. Są one szkodą dla narodu albańskiego i chińskiego. Decyzje rządu Chin względem Albanii wyrządzają wielką szkodę sprawie socjalizmu. Zdaniem Centralnego Kierownictwa KABD, działania te nie mogą w żaden sposób opierać się na marksizmie–leninizmie i myśli Mao Tse–tunga. Jeśli jednak ktoś jest nastawiony na pogwałcenie zasad marksizmu–leninizmu i myśli Mao Tse–tunga, znajdzie nie tylko dziesięć, ale sto powodów by z nimi walczyć. 16
Ale zamiast pokazać oczywistą sprzeczność między pomocą ze strony Chińskiej Republiki Ludowej za życia Mao, a jej zawieszeniem po przejęciu władzy przez Hua Guofenga i Deng Xiaopinga, władze ChRL w liście z odpowiedzią zaczynają atakować myśl Mao Tse–tunga bez odwoływania się do Mao bezpośrednio i oczerniając budownictwo socjalistyczne w Chinach pod jego przywództwem. Deklarują:
Nie tylko dzisiaj, ale przez długi czas strona chińska w różnych formach i na różne sposoby wywierała presję na Albanię w kwestiach gospodarczych i innych.17
W swoim tak zwanym dzienniku „Refleksje nad Chinami” E. Hodża twierdził już 31 października 1964 r.:
Nie da się uchronić przed tym, by nasze spory polityczne i ideologiczne wpłynęły na stosunki gospodarcze z Chińczykami. Być może ich efekt nie przyjdzie natychmiast i tak brutalnie, jak dokonał tego Chruszczow, ale przymusowe opóźnienia i naciski będą nadchodzić stopniowo. Dlatego nie wolno nam ślepo planować inwestycji i opierać naszej gospodarki na współpracy z Chinami, ponieważ coś takiego mogłoby nam złamać kręgosłup.18
Każdy może porównać to z licznymi wypowiedziami Hodży i kierownictwa APP i wyciągnąć wnioski na temat wiarygodności takich fałszywych „zapisów”. Oto, co Hodża powiedział na VI Kongresie w 1971 roku (odnośnie albańskiej gospodarki):
Jej rozwój jest znacznie lepszy dzięki wielkiej, hojnej i internacjonalistycznej pomocy, jakiej braterska Chińska Republika Ludowa udziela naszemu krajowi na najbliższy plan pięcioletni. Jest to kolejny namacalny wyraz tej szczerej i rewolucyjnej przyjaźni, która łączy Albańczyków z Chińczykami, które jednoczą nasze dwie marksistowsko–leninowskie partie. Albańczycy i ich Partia Pracy są głęboko wdzięczni Chińczykom, chwalebnej Komunistycznej Partii Chin i przewodniczącemu Mao Tse–tungowi za braterska pomoc, jaką nam udzielają w budowie socjalizmu, aby nasza socjalistyczna Ojczyzna była dostatnia i potężna.19
Hodża demaskuje się własnymi wyjaśnieniami dotyczącymi zmiany kursu
W liście otwartym do Komitetu Centralnego Albańskiej Partii Pracy (opublikowanym w „China akutell 3”) ze stycznia 1979 r. Centralne Kierownictwo KABD wskazało już na następującą sprzeczność:
Pokazaliśmy, że nie rozróżniacie polityki rządu Chińskiej Republiki Ludowej za życia Mao, a pod obecnym kierownictwem.
Na przykład twierdzicie:
“Ten kurs chińskiego przywództwa, który przeszedł zygzakowatym kursem, spotkał się z ciągłym sprzeciwem ze strony Partii Pracy Albanii, która ceni sprawę socjalizmu, rewolucji i wyzwolenia narodów ponad wszystko inne. To tłumaczy pojawienie się poważnych sprzeczności ideologicznych i politycznych (które stopniowo się zaostrzają) między Partią Pracy Albanii, a Komunistyczną Partią Chin”.
Podkreślamy te ostatnie słowa, ponieważ uważamy, że mają one kluczowe znaczenie. Widać ciągłą linię w przebiegu KC KPCh i jej wewnętrznego rozwoju od 1960 r. aż do zaprzestania pomocy w chwili obecnej. Ten sposób patrzenia na to nie jest dialektyczny. Wszystko, co obserwujemy, to ilościowy wzrost sprzeczności, ale nie ich przekształcenie w nową jakość… albo sprzeczność między APP a KPCh jest dziś tylko nie–antagonistyczna, albo istnieje antagonistyczna sprzeczność od początku procesu rozwoju relacji. W pierwszym przypadku krok, który zrobiliście w tym liście, byłby błędny: w drugim przypadku byłoby waszym obowiązkiem otwarcie podjąć walkę ideologiczną sprzed lat. To jest ewidentna sprzeczność u podstawy waszego listu.20
Faktem jest, że kierownictwo Partii Pracy Albanii przeszło zwrot o 180° w swoim werdykcie dotyczącym myśli Mao Tse–tunga po jego śmierci. Dlatego Hodża potępia walkę Mao z współczesnym rewizjonizmem i pomoc socjalistycznych Chin dla Albanii.
Faktem jest, że dzieła Mao Tse–tunga były tłumaczone na albański na początku lat sześćdziesiątych, a Hodża nawet cytował je w różnych przemówieniach.
Na cześć Mao Tse–tunga nazwano nawet fabrykę tekstyliów w Albanii. Jak więc Hodża może wyjaśnić swoją nagłą zmianę poglądu bez utraty twarzy?
W książce „Imperializm i Rewolucja” podaje kilka „powodów” tej zmiany orientacji politycznej:
(…) my, komuniści albańscy, stopniowo formowaliśmy swoje opinie i przekonania o niebezpieczeństwie, jakie stwarzał Mao Tse–tung (…)
Analizując fakty, nasza partia doszła do pewnych ogólnych i szczegółowych wniosków, które uczyniły ją czujną, ale unikała polemik z Komunistyczną Partią Chin i przywódcami Chin, nie dlatego, że bała się z nimi polemiki, ale dlatego, że fakty, które miała na temat błędnego, antymarksistowskiego kursu tej partii i samego Mao Tse–tunga, były niekompletne i nadal nie pozwalały na wyciągnięcie ostatecznych wniosków.
(…)
Poza tym nie mieliśmy pełnej wiedzy o wewnętrznym życiu politycznym, gospodarczym, kulturalnym, społecznym itp. w Chinach21
Jeśli Hodża chce, abyśmy wierzyli, że od 1949 r., tj. powstania Chińskiej Republiki Ludowej, aż do śmierci Mao w 1976 r., on i komuniści albańscy nie był w stanie oceniać życia wewnętrznego Chin, skąd wzięło się to nagłe oświecenie, które umożliwiło mu stworzenie “obiektywnej” opinii dzisiaj? Hodża ani nie odnalazł kamienia filozoficznego, ani jego dwutomowy “dziennik”, liczący 1600 stron, nie może zatuszować jego zasadniczo drobnomieszczańskiego sposobu myślenia.
Podstawowa kwestia linii politycznej i zasad marksizmu–leninizmu to nie tylko kwestia znajomości wszystkich faktów i liczb. Jeśli Hodża w ciągu 30 lat nie jest w stanie odróżnić linii marksistowsko–leninowskiej – którą po czasie nazywa rewizjonistyczną i „pozbawioną cech marksizmu–leninizmu” – a linią prawdziwie rewizjonistyczną, okazuje się, że nie jest do tego po prostu zdolny. Hodża i kierownictwo Albańskiej Partii Pracy doskonale zdaje sobie sprawę z tego problemu. Dlatego ten tak zwany dziennik „Refleksje nad Chinami” na próżno próbuje udowodnić „zasadnicze stanowisko” Hodży. Nota wydawcy ogłasza:
„Refleksje nad Chinami” to fragmenty Dziennika politycznego towarzysza Envera Hodży. (…) W tych notatkach ujawnia się zygzakowaty kurs chińskiego przywództwa, jego rewizjonistyczny, antysocjalistyczny i antyalbański kurs. Z tych notatek oraz innych które mogą zostać opublikowane później, czytelnik będzie mógł poznać analizę APP pryncypialnie podjętą w obronie marksizmu–leninizmu.
(przetłumaczone z wewnętrznej strony okładki niemieckiego wydania)
Na nieszczęście, „dziennik” ujawnia tylko błędy Hodży. Zakładając, że wszystko, co napisano, było prawdziwe, obowiązkiem Hodży byłoby rozpoczęcie debaty ideologicznej dawno temu. Ten fakt ukazuje, że bezsensowne było to, iż na V, VI i VII Kongresie Albańskiej Partii Pracy oraz w niezliczonych przemówieniach i pismach przedstawiał zupełnie różne i wykluczające się poglądy. Na przykład w “Historii APP” wydanej przez Centralny Komitet tejże Partii czytamy:
„APP uznała zwycięstwo wielkiej rewolucji chińskiej za największe zwycięstwo międzynarodowej klasy robotniczej i światowej rewolucji proletariackiej od czasu Wielkiej Socjalistycznej Rewolucji Październikowej. Z chińskiej rewolucji wyłonił się rząd Chińskiej Republiki Ludowej pod przywództwem Komunistycznej Partii Chin z towarzyszem Mao Tse–tungiem na czele, czyniąc Chiny bastionem socjalizmu, potężną bazą światowej rewolucji”.22
W jednym z przemówień wygłoszonym przez Envera Hodżę słyszymy:
Albańscy komuniści i cały naród albański nigdy nie zapomną, że ich chińscy bracia stali obok nich w chwilach radości i trudności. Nigdy nie zapomną hojnej pomocy chińskich braci, którzy dzielili się swoimi osiągnięciami z naszym ludem. Nigdy nie zapomną, że KC KPCh zawsze chroniła Partię Pracy jak źrenica oko.23
Są to niezaprzeczalne fakty historyczne, które pozwalają na tylko jeden wniosek: tak zwany dziennik Hodży został później zmanipulowany, aby pasował do jego obecnych poglądów. Jego celem jest oczernianie Mao Tse–tunga i Chińskiej Republiki Ludowej w oczach albańskiej klasy robotniczej i światowego ruchu marksistowsko–leninowskiego. To atak na myśl Mao Tse–tunga i marksizm–leninizm!
1 Enver Hoxha, Report to the 7th Congress of the PLA on November 1, 1976, p. 201 and 216/217
2 First Commentary of the Chinese Communist Party in: The Polemic on the General Line of the International Communist Movement, translated from the German edition, Peking 1965, p. 70
3 Enver Hoxha, Imperialism and the Revolution, Tirana 1979, p 393
4 Messages of Address of the Communist and Worker’s Parties to the 5th Congress of the PLA, translated from the German edition, p. 15/16 and 19
5 Enver Hoxha, Reflections on China I, Tirana 1979, p. 84
6 Ibid, p. 20
7 Enver Hoxha, Report on the Activity of the Central Committee of the PLA (Submitted to the 5th Congress November 1, 1966), translated from the German edition, p. 238
8 History of the PLA, translated from the German edition, Tirana 1971, p. 539
9 Ibid, p. 545
10 The Polemic on the General Line of the International Communist Movement, translated from the German edition, p. 45
11 Ibid, p. 46
12 Zeri i Popullit, January 9, 1964, transl. from German
13 Enver Hoxha, Albania Proceeds Forward at a Steady Pace and Fearlessly, transl. from the G. e, Tirana 1978, p. 23/24
14 Enver Hoxha, Imperialism and the Revolution, Tirana 1979, p. 252/253
15 ibid, p. 451
16 China aktuell 3, Stuttgart 1979, p. 67
17 Letter of the Central Committee of the Party of Labour and the Government of Albania to the Central Committee of the Communist Party and the Government of China, Tirana 1978, p. 16
18 Enver Hoxha, Reflections on China I, p. 134
19 Enver Hoxha, Report on the Activity of the CC of the PLA on November 1, 1971, p. 88
20 China aktuell 3, p. 24/25
21 Enver Hoxha, Imperialism and the Revolution, p. 385/387/388
22 History of the PLA, transl. from the G. e, p. 727
23 Speech by Enver Hoxha, January 7, 1964, taken from the pamphlet: Long Live the Chinese–Albanian Friendship in Struggle, transl. from the G. e., p. 115/116