NOTA tłumacza: Niniejszy tekst jest tłumaczeniem:

https://www.mlpd.de/2013/kw10/wie-funktioniert-eigentlich-201eanti-stalinismus201c (cz. 1)

https://www.mlpd.de/2013/kw12/wie-funktioniert-eigentlich-201eanti-stalinismus201c (cz. 2)

W dniu 5 marca bieżącego roku [2013 – tłum.] minęła 60. rocznica śmierci Józefa Stalina. Stało się to powodem dla burżuazyjnych środków masowego przekazu, by po raz kolejny uruchomić falę antykomunistycznych fałszerstw historycznych na temat następcy Lenina.

Niedawno kanał telewizyjny Arte wyemitował odcinek swojego magazynu młodzieżowego «Yourope» zatytułowany «Dziedzictwo dyktatorów – młodzież Europy i stare wzorce» w którym między innymi z niepokojem donosi o tym, jak młodzi ludzie w Rosji ponownie biorą Stalina za wzór do naśladowania. Prowadzący rozpoczyna program w taki sposób:

A co Stalin mówi o ofiarach? Cytat: «Śmierć jednego człowieka to tragedia, ale śmierć milionów to tylko statystyka.» Już samo to jedno zdanie pokazuje bezwzględność jego reżimu. Za pomocą czystek, procesów pokazowych, zabójstw na zlecenie i gułagów eliminował wszelką opozycję.

Zdanie o milionach zabitych, które miałyby być tylko statystyką, oraz zdanie «Śmierć rozwiązuje wszystkie problemy – nie ma człowieka, nie ma problemu» należą do najbardziej rozpowszechnionych «cytatów Stalina». Jeśli wyszukać w Google hasło «Stalin cytaty», można znaleźć je dwanaście razy wśród pierwszych 20 trafień. Należą one do standardowego repertuaru antykomunistycznych książek i reportaży. Nie ma chyba burżuazyjnej gazety, która nie drukowałaby ich nieskończoną ilość razy. Mają one przede wszystkim odwoływać się do ludzkich uczuć, wzbudzać oburzenie i odrazę. Ktoś, kto mówi takie rzeczy i robi to w tak wykalkulowany sposób jak Stalin, nie musi mówić już nic więcej. Wszystko na jego temat jest już jasne. Kto chciałby mieć cokolwiek wspólnego z politykiem, który ma tak otwarcie nieludzką postawę? Kto chciałby walczyć o społeczeństwo socjalistyczne, w którym życie ludzkie nie ma żadnego znaczenia? W tym wszystkim jest tylko jeden mały haczyk: oba cytaty są fałszerstwami, które stoją w całkowitej sprzeczności z rewolucyjnym światopoglądem i polityką Stalina.

Śmierć jednego człowieka to tragedia, ale śmierć milionów to tylko statystyka

Nawet renomowane zbiory cytatów na uniwersytetach Yale i Oxford wymieniają to zdanie jako rzekomy cytat Stalina. Wbrew wszelkim konwencjom naukowym niemożliwe jest tutaj, podobnie jak i we wszystkich innych publikacjach tego typu, uzyskać informacje odnośnie źródła cytatu. Wszystko to, czego szukamy, odnaleźć można w stosunkowo mało znanej książce «Stalin – portret tyranii» rosyjskiego autora Antonowa–Owsiejenki, wydanej w USA w 1980 roku. Na stronie 339 twierdzi on, że Stalin wypowiedział to zdanie do brytyjskiego premiera Churchilla na konferencji w Teheranie w 1943 roku. Jako źródło wymienione są wspomnienia Churchilla pt. «The Second World War», jednakże bez podania numeru strony – prawdopodobnie w nadziei, że nikt nie będzie szukał cytatu w liczącym 4 852 strony dziele. Faktem jest jednak, że ani w tym miejscu, ani w protokole konferencji teherańskiej nie można znaleźć takiej rozmowy. Ci, którzy myśleli, że nasi antykomunistyczni fałszerze dokonali przynajmniej jakiegoś literackiego wyczynu, znów się zawiedli: Owsiejenko nie wymyślił tego cytatu sam, lecz skopiował go z mało znanego artykułu Kurta Tucholskiego pt. «Francuski żart», opublikowanego w 1925 roku. Tucholsky pisał:

Wtedy dyplomata z Quai d’Orsay mówi: «Wojna? Nie mogę uznać tego za naprawdę straszne! Śmierć jednej istoty ludzkiej: to jest katastrofa. Sto tysięcy zabitych – to jest statystyka».

Śmierć rozwiązuje wszystkie problemy – nie ma człowieka, nie ma problemu.

Powyższy rzekomy cytat Stalina również nigdy nie został użyty z przytoczeniem źródła. Jego początki sięgają Roberta Conquesta, «szarej eminencji» wśród antykomunistycznych pisarzy propagandowych. Na stronie 114 swojej książki pt. «Stalin – Total Will to power» z 1991 roku pisze:

Kiedy jeden z podwładnych zwrócił mu uwagę, że [masowe rozstrzeliwania] mogą powodować problemy, Stalin podobno odpowiedział, że tak nie jest, bo «śmierć rozwiązuje wszystkie problemy: nie ma człowieka, nie ma problemu».

Nieco mimo wszystko nieśmiałe «podobno odpowiedział» staje się następnie dla wszystkich innych kopiujących go «historyków», takich jak Simon Montefiore, który występuje również w niemieckiej telewizji jako «ekspert od Stalina», naukowo potwierdzonym i zweryfikowanym przez Conquesta cytatem. W rzeczywistości Conquest, w najlepszym fałszerskim stylu, skopiował ten cytat z opartej na fikcyjnej fabule antykomunistycznej powieści pt. «Dzieci Arbatu» rosyjskiego autora Anatolija Rybakowa, w której autor, jak sam potwierdza, prowadzi fikcyjne rozmowy ze Stalinem, które pochodzą wyłącznie z jego wyobraźni.

Takie «cytaty» są szczególną metodą agitacji antykomunistycznej: długie artykuły czy książki o Stalinie docierają tylko do niewielkiej części społeczeństwa. Z drugiej strony perfidna metoda fałszowania cytatów, masowo rozpowszechniana przede wszystkim przez zmonopolizowane środki masowego przekazu, jest skierowana przede wszystkim do szerokich mas ludności.

W drugiej części artykułu zajmiemy się tym, jak działa ta oszukańcza manipulacja opinią publiczną, jak prawdziwy obraz Stalina jest przez nią ukrywany i jakie interesy są dzięki niej realizowane.

Studium przypadku

Wypowiedzi z rzekomych cytatów są tak oburzające w swej pogardzie dla ludzkości, że łatwo zapadają w pamięć. Nawet ludzie, którzy poza tym nic nie wiedzą o Stalinie, trwale kojarzą go w ten sposób z masowymi mordami i terrorem. Szeroko rozpowszechniana i ukierunkowana manipulacja masami nie powstaje sama z siebie. Dziś jest ona kontrolowana w ramach ogólnoeuropejskiej kampanii antykomunistycznej przez służby specjalne, takie jak «Verfassungsschutz»¹ i rozpowszechniana przez mass media, które są zmonopolizowane w kilku rękach.

Oprócz fałszerstw, drugą typową metodą «antystalinizmu» jest relacjonowanie wyłącznie – wymyślonych lub rzeczywistych – błędów i problemów epoki, a następnie wyolbrzymianie ich i uznawanie za charakterystyczne dla systemu socjalistycznego. Wszystkie sukcesy socjalizmu zostają natomiast całkowicie przemilczane.

Ani słowa o tym, jak pod przywództwem Stalina miliony radzieckich robotników i chłopów nauczyły się budować własne państwo socjalistyczne oraz o tym, jak zdobyli oni bezprecedensowe wykształcenie polityczne i pokonali analfabetyzm. Ani słowa o tym, jak pod przywództwem Stalina zacofany kraj agrarny został przekształcony w nowoczesny kraj przemysłowy z zapierającą dech w piersiach prędkością oraz o entuzjastycznej walce mas o realizację planów pięcioletnich. Ani słowa o tym, jak jego nazwisko wiąże się z przełomowym postępem w rolnictwie, dzięki któremu chłopi mogli wyzwolić się spod wielowiekowego jarzma kułaków oraz o rozwoju proletariackiej nauki i kultury. Wszystko to zostaje całkowicie przemilczane.

Tylko niewinne ofiary?

Zamiast tego prezenter ARTE uświadamia nas dalej:

Za pomocą czystek, procesów pokazowych, zabójstw na zlecenie i gułagów Stalin wyeliminował wszelką opozycję.

Trzecią typową metodą «antystalinizmu» jest przedstawianie wszystkich prześladowanych w czasach Stalina jako niewinnych ofiar jego «paranoidalnej manii prześladowczej».

Jeśli, na przykład, kułacy spekulowali na głodzie w miastach, chowając i niszcząc zboże, aby utrzymać wysokie ceny na czarnym rynku i niszczyć tym samym siłę robotniczą, naszym antykomunistycznym propagandystom wydaje się to całkiem naturalne. Przecież ich zleceniodawcy w rządzącym kapitale finansowym czerpią dziś spekulacyjne zyski ze śmierci głodowej na skalę światową. To naprawdę stalinowska podłość, żeby w ten sposób tłumić «wolną przedsiębiorczość» bogatych wielkich chłopów.

Czy wymysłem stalinowskiej «manii prześladowczej» było także to, że państwa faszystowskie bezpośrednio groziły Związkowi Radzieckiemu wojną? Piąta Kolumna Hitlera we Francji, Belgii, Czechosłowacji i Norwegii umożliwiła nazistom szybkie podporządkowanie tych krajów. Natomiast kiedy 22 czerwca 1941 roku Hitler najechał na Związek Radziecki, nie zastał już Piątej Kolumny, która otwierała mu bramy od wewnątrz: została ona w porę rozbita. Tu i w wielu innych przypadkach robotnicy i chłopi musieli bronić swojego państwa przed wrogami wolności.

Ale jak należy bronić socjalizmu?

Program partii MLPD stwierdza:

Wbrew zawziętemu oporowi wrogów wewnętrznych i zewnętrznych, Stalin po wczesnej śmierci Lenina zdecydowanie poprowadził Związek Radziecki dalej drogą socjalizmu. Zaniedbano jednak koniecznej walki ideologicznej z drobnomieszczańskim sposobem myślenia oraz zrezygnowano z mobilizacji mas przeciwko drobnomieszczańskim, zdegenerowanym przedstawicielom biurokracji. To były dwa główne błędy Stalina.

Narastające tendencje do jednostronnego centralistycznego planowania w gospodarce oraz brak niezależnych [tzn. oddolnych, robotniczych – tłum.] komisji kontrolnych potęgowały niepożądany rozwój sytuacji. W samej Partii Komunistycznej coraz bardziej rozprzestrzeniała się warstwa zdegenerowanych drobnomieszczańskich biurokratów dążących do przywilejów, kariery, osobistego wzbogacenia się, a ostatecznie do przywrócenia kapitalizmu. Stalin zdawał sobie z tego sprawę i walczył z nimi aż do śmierci. Nie doceniał ich jednak jako głównego zagrożenia dla istnienia socjalizmu.

Zamiast szerokiej mobilizacji krytycznych mas przeciwko drobnomieszczańskiemu sposobowi myślenia, jednostronnie przeciwstawił on biurokracji państwową służbę bezpieczeństwa. MLPD ocenia to w ten sposób:

Powołana przez Stalina państwowa służba bezpieczeństwa […] działała […] jako tajna służba, a więc bez realnej kontroli, nie przekonywała, lecz musiała «sprzątać». Wraz z biurokratyzacją Państwowej Służby Bezpieczeństwa wzrosła również arbitralność jej metod i wyroków. Aparat ten, pisał Willi Dickhut, «sam został zbiurokratyzowany» […]

• środki administracyjne i schematyczne ich stosowanie – zamiast ideologiczno–politycznej pracy wychowawczej,
• usuwanie różnic – zamiast rozróżnienia na ludzi szczerych i hipokrytów, na uczciwych rewolucjonistów i zbrodniczych kontrrewolucjonistów,
• brak rozróżnienia między sprzecznościami wśród ludu a sprzecznościami między nami a wrogiem,
• zmuszanie do przyznania się do winy poprzez zastraszanie – zamiast otwartej, szczerej samokrytyki poprzez przekonywanie.

Wszystko to praktycznie zachęcało drobnomieszczańskich biurokratów do niewychylania się i podporządkowania. Dyktatura proletariatu uległa osłabieniu, a socjalizm powoli, ale skutecznie podupadał.²

Kto popełnił przestępstwa?

W ten sposób zdegenerowani biurokraci i kontrrewolucjoniści zdołali wykorzystać działalność państwowej służby bezpieczeństwa do swoich zbrodniczych celów. Prześladowali niewinnych ludzi i robili to często w udając szczególnie «rewolucyjnych» i «czujnych». Spośród wszystkich regionów i obszarów Związku Radzieckiego zdecydowanie najwięcej wniosków o deportację i rozstrzelanie pochodziło od pierwszego sekretarza Komitetu Partii obwodu moskiewskiego, Nikity Chruszczowa z lipca 1937 roku. Po awansie na I sekretarza KC Ukrainy w styczniu 1938 roku wyróżnił się również tam dzięki znacznie wykraczającej ponad przeciętną liczbie rozstrzelań. Następnie w 1956 roku na czele zdegenerowanej biurokracji przywrócił kapitalizm, obłudnie atakując «stalinowski terror» i wykorzystując to jako przykrywkę dla swoich celów.

Był on dokładnie tym rodzajem biurokraty, którego Stalin i Komitet Centralny potępili w rezolucji ze stycznia 1938 roku jako «komunistycznych karierowiczów», którzy

[…] w prowokacyjnych celach organizują wnoszenie oszczerczych oskarżeń przeciwko członkom partii pod pozorem «wzmożonej czujności» i starają się wykluczyć z partii uczciwych i oddanych sprawie komunistów. W ten sposób mogą oni odwracać od siebie uwagę i unikać ciosów oraz mogą zachować swoją pozycję w szeregach partii.³

Czwartą typową metodą «antystalinizmu» jest zrzucanie winy za wszystkie błędy i zbrodnie, które miały miejsce na Stalina osobiście – a tym samym na socjalizm. Natomiast wiele dokumentów i uchwał świadczy o tym, że Stalin ujawniał i zwalczał zbrodnicze działania jednostek państwowej służby bezpieczeństwa.

Równocześnie jednak pokazują, że nie dostrzegał on jeszcze przyczyny problemu, tzn. decydującej roli sposobu myślenia dla kierunku rozwoju społeczeństwa socjalistycznego. Był to jednak również problem uwarunkowany historycznie. W rezultacie KPZR i rewolucyjnym masom brakowało decydującego teoretycznego oręża w walce ze zdegenerowaną biurokracją i jej drobnomieszczańską linią. To pozwoliło tej ostatniej przejąć władzę po śmierci Stalina i zniszczyć socjalizm.

Dwa rodzaje krytyki Stalina

Mao Zedong potrafił wyciągnąć wnioski z błędów Stalina i wraz z Wielką Proletariacką Rewolucją Kulturalną opracował nową metodę zapobiegania przejęciu władzy przez drobnomieszczańskich biurokratów i przekształceniu ich w nową burżuazję.

MLPD pogłębiła kwestię znaczenia sposobu myślenia w rewolucyjnym ruchu robotniczym. Aby poradzić sobie z efektami drobnomieszczańskiego sposobu myślenia rozwinęła naukę o sposobie myślenia i systemie samokontroli. Świadomie realizuje budowę partii jako rewolucyjnej partii nowego typu.

MLPD wyraża uznanie dla zasług Stalina i narodu radzieckiego. Jednocześnie jej krytyka błędów Stalina jest głębsza niż krytyka wszystkich antykomunistów razem wziętych, choć ma przeciwne ku temu motywy. Dociera ona bowiem do sedna prawdziwych przyczyn i wyciąga pozytywne wnioski dla przyszłego wyzwolenia od kapitalistycznego ucisku.

Z drugiej strony, inicjatorzy kampanii antykomunizmu w UE fałszują historię, aby utrzymać kapitalistyczny porządek wyzysku. Znają tylko jeden – destrukcyjny – cel: zablokować ludzkości jedyną drogę ucieczki z kapitalistycznego barbarzyństwa.

Ci, którzy chcą walczyć o wolność, muszą uwolnić się od paraliżującego i deprawującego wpływu współczesnego antykomunizmu.

---

1[Niemiecka służba wywiadowcza, której najważniejszym zadaniem jest zbieranie i ocena informacji o działaniach skierowanych przeciwko «wolnemu, demokratycznemu porządkowi» – tłum.]

2«Der Kampf um die Denkweise in der Arbeiterbewegung», S. 99/100.

3«Die KPdSU in Resolutionen und Beschlüssen», Bd. IX, Berlin 1957, S. 229 ff.

---