Od tłumacza: Materiał stanowi tłumaczenie książki MLPD na temat restauracji kapitalizmu w Chinach.

Część I: Rewizjonistyczna polityka wewnętrzna

Przedmowa

W całkowitej sprzeczności z Mao Tsetungiem, obecni chińscy przywódcy ostatnio odwołują się do socjalimperialistycznego Związku Radzieckiego jako do kraju socjalistycznego. Na przykład w Beijing Review, nr 11, 1987 (s. 18), stwierdzają, że Związek Radziecki jest «dopiero na początku rozwijania społeczeństwa socjalistycznego». Rewizjonistyczne przejęcie władzy na XX Zjeździe Partii w 1956 r. pod przywództwem Chruszczowa określane jest w tym artykule jako «gospodarcza reforma strukturalna». Radzieccy przywódcy zwrócili na to uwagę: «Przywiązujemy wielką wagę do faktu, że ZSRR i Chińska Republika Ludowa przyjmują podobne podejście do wielu ważnych kwestii międzynarodowych». [Cytat przetłumaczony z języka niemieckiego.] Podobieństwo, o którym mówi Gorbaczow w wywiadzie udzielonym 20 maja 1987 r., jest wyrazem rewizjonistycznego zjednoczenia przywódców chińskich i sowieckich w podstawowych sprawach ideologiczno–politycznych.

Ta broszura została opublikowana w 1981 roku przez prekursora Marksistowsko–Leninowskiej Partii Niemiec (MLPD), Komunistyczny Związek Robotniczy Niemiec (KABD). Broszura podsumowała krytykę rewizjonistycznej teorii i praktyki nowej burżuazji podczas rządów Deng Xiaopinga. To przywrócenie kapitalizmu i przekształcenie Chin w nowy, niezależny socjalimperializm powoduje, że Chiny zbliżają się i przenikają z monopolistycznymi państwami Zachodu i Związkiem Radzieckim.

W imię jedności międzynarodowego ruchu marksistowsko–leninowskiego i robotniczego wszyscy marksiści–leniniści muszą wzmóc międzynarodową walkę przeciwko nowoczesnemu rewizjonizmowi Gorbaczowa i Deng Xiaopinga. Ostatecznie są tylko dwie możliwości: albo bronić marksizmu–leninizmu i myśli Mao Tsetunga i ostro krytykować współczesny rewizjonizm, albo stopniowo przyjmować rewizjonistyczną linię obecnego przywództwa Chin, łącznie z ich rehabilitacją sowieckiego nowoczesnego rewizjonizmu.

Zarówno wtedy, jak i teraz, broszura ta jest ważnym wkładem w obronę marksizmu–leninizmu i myśli Mao Tsetunga w walce z nowoczesnym rewizjonizmem.

Komitet Centralny Marksistowsko–Leninowskiej Partii Niemiec

Essen, 22 października 1987 r.

Przejęcie władzy i rozwój rewizjonizmu po śmierci Mao Tsetunga

Proces przeciwko tak zwanej bandzie czworga, atak na myśl Mao Tsetunga i proletariacka rewolucja kulturalna

Cztery lata po śmierci Mao Tsetunga tak zwana banda czworga została postawiona przed sądem w Pekinie, rzekomo z powodu ich «przestępstw». W rzeczywistości, nowi rewizjonistyczni przywódcy chcieli postawić przed sądem myśl Mao Tsetunga i Wielką Proletariacką Rewolucję Kulturalną. Oto zarzuty, które co prawda oryginalnie postawione zostały bandzie czworga, lecz dobrze podsumowują działalność chińskich rewizjonistów:

• spisek w celu obalenia władzy politycznej dyktatury proletariatu
• śledzenie i prześladowanie dużej liczby kadr i zwykłych obywateli
• próba zbrojnego, kontrrewolucyjnego puczu.

Rewolucja Kulturalna rzeczywiście dotyczyła władzy politycznej, ale w sensie zupełnie innym od tego, w co rewizjoniści chcą, abyśmy dziś wierzyli.

«Oświadczenie Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Chin» z 16 maja 1966 r., które zapoczątkowało Rewolucję Kulturalną, brzmi następująco:

Ci przedstawiciele burżuazji, którzy wkradli się do partii, rządu, armii i różnych sfer kultury, to banda kontrrewolucyjnych rewizjonistów. Gdy tylko nadejdą do tego warunki, przejmą oni władzę polityczną i przekształcą dyktaturę proletariatu w dyktaturę burżuazji. Niektórych z nich już przejrzeliśmy, innych nie. Niektórzy nadal cieszą się naszym zaufaniem, wdzięczą się do nas i są szkoleni na naszych następców, podobnie jak na przykład Chruszczow. Komisje partyjne na wszystkich szczeblach muszą zwracać szczególną uwagę na tę sprawę […]

Ich walka z nami toczy się na śmierć i życie i nie ma w niej żadnej równości. Dlatego też nasza walka z nimi nie może być niczym innym, jak walką na śmierć i życie, a nasze relacje z nimi nie mogą być w żaden sposób równe. Wręcz przeciwnie, jest to relacja, w której jedna klasa walczy z drugą […]¹

Mao Tsetung wyciągnął wnioski z negatywnych doświadczeń Związku Radzieckiego, gdzie drobnomieszczańscy biurokraci rozwinęli się w nową burżuazję i przejęli władzę po śmierci Stalina; zmobilizował chińskie masy ludowe do ruchu wszechstronnej krytyki i samokrytyki, ponieważ problemu tego nie da się rozwiązać samymi środkami administracyjnymi. W trakcie Wielkiej Proletariackiej Rewolucji Kulturalnej, najważniejszej formy walki klasowej w socjalizmie, krytykowano i odrzucano dwóch głównych przedstawicieli chińskiej nowej burżuazji. Podczas gdy ówczesna głowa państwa, Liu Shaoqi, został wykluczony z partii, Dengowi Xiaopingowi pozwolono w niej pozostać, aby można było obserwować jego dalsze postępowanie. Dziś środki te są krytykowane jako «zniesławienie przywódców partii i państwa». Z pewnością środki te często oznaczały gwałtowne konflikty i spory, ponieważ rewolucja to, jak ujął to Mao Tsetung, «nie jest haftowanie». Jak stwierdzono w Raporcie KC na IX Zjeździe Komunistycznej Partii Chin:

Żadna klasa reakcyjna nigdy z własnej woli nie zejdzie ze sceny historycznej. Kiedy rewolucja dotyka części władzy uzurpowanej przez burżuazję, walka klasowa staje się jeszcze ostrzejsza.²

Przeciw kontrrewolucji konieczna jest surowa dyktatura. Po dojściu do władzy, reakcjoniści nie zawahają się zastosować środków gwałtownego terroru i ucisku wobec rewolucjonistów i mas ludowych. Pokazały to historyczne doświadczenia ruchu robotniczego, pokazy terroru i metody rewizjonistów w pokazowym procesie w Pekinie.

Rozszerzona XII sesja plenarna Komitetu Centralnego w sierpniu 1966 r. podsumowała znaczenie rewolucji kulturalnej w następujący sposób:

Praktyka w Wielkiej Proletariackiej Rewolucji Kulturalnej dowodzi, że, jak powiedział towarzysz Mao Tsetung, obecna Wielka Proletariacka Rewolucja Kulturalna jest absolutnie konieczna i potrzebna na czas konsolidacji dyktatury proletariatu, zapobiegania kapitalistycznej restauracji i budowania socjalizmu.³

Był to dalszy wielki rozwój marksizmu–leninizmu w warunkach walki klasowej w socjalizmie. W swoim teoretycznym organie, «Revolutionärer Weg», KABD podsumował jego fundamentalne znaczenie w czterech punktach:

Wielka Proletariacka Rewolucja Kulturalna to:

1. najwyższa forma walki klasowej w społeczeństwie socjalistycznym;

2. przebudzenie i szybki rozwój świadomości socjalistycznej w masach za pomocą krytyki i samokrytyki oraz studiowania i jednoczesnego wcielania w życie Myśli Mao Tsetunga;

3. konkretna forma sprawowania dyktatury proletariatu w celu zapobiegnięcia biurokratyzacji partii, aparatu państwowego i rządowego (przeciwko kapitalistycznym renegatom u władzy);

4. budowanie ideologiczno–politycznej bariery przeciwko niebezpieczeństwu restauracji kapitalizmu.

Kiedy Deng Xiaoping i jego zwolennicy mówią o «spisku mającym na celu obalenie dyktatury proletariatu», w rzeczywistości mają na myśli teorię i praktykę rewolucji kulturalnej. Potwierdzają to w komentarzu do procesu:

Towarzysz Mao Tsetung w swoich późniejszych latach, zwłaszcza w latach «rewolucji kulturalnej», którą osobiście zainicjował i poprowadził, popełnił błędy oraz przyniósł partii i ludowi wielkie nieszczęście.⁴

Zgodne z ich reakcyjnymi celami były metody przygotowania i przeprowadzenia procesu, które pod każdym względem mogą być porównane z klasową sprawiedliwością zachodnich kapitalistów:

• Po czterech latach odosobnienia oskarżeni otrzymali akt oskarżenia na tydzień przed rozpoczęciem procesu.
• «Publika» składała się z 800 wybranych zwolenników nowej burżuazji.
• «Publikacje» na temat procesu w prasie chińskiej podlegały surowej cenzurze.
• Różne wypowiedzi Jiang Qing zostały opublikowane tylko we fragmentach. Kiedy wygłaszała swoje przemówienia oskarżające nowych władców, wyłączane były mikrofony.
• Obserwatorzy zagraniczni nie zostali dopuszczeni na rozprawę.
• Przez lata prowadzono brutalna nagonkę na oskarżonych, aby stworzyć atmosferę sprzyjającą już ustalonym wyrokom.
• Czterech marksistów–leninistów celowo postawiono przed sądem wraz z członkami kontrrewolucyjnej kliki Lin Biao.

Forma i treść procesu pokazały, jak bardzo nowa burżuazja boi się prawdy i chińskich mas. Nienawiść burżuazji do rewolucji kulturalnej jest łatwa do zrozumienia, gdy się pamięta, że zadała ona potężny cios ich burżuazyjnym celom. Jednak ten cios nie był wystarczająco mocny, jak pokazały dalsze wydarzenia.

Zniszczenie dyktatury proletariatu w Chinach

Powstanie prawicowego odchylenia i walka z nim

Siły burżuazyjne nigdy nie zaakceptowały swojej porażki podczas rewolucji kulturalnej. Wzbudziły one wiatr prawicowego odchylenia, aby zniszczyć zdobycze mas, wywalczone podczas Rewolucji Kulturalnej. Konkretne skutki tego nurtu ideologicznego można było zaobserwować zarówno w polityce wewnętrznej, jak i zagranicznej. Głównym przedstawicielem tej prawicowej dewiacji był Deng Xiaoping. Po zapewnieniu, że nigdy nie cofnie on poprzednich i słusznych werdyktów został – po pewnym okresie próby – przywrócony na swoje poprzednie urzędy. Ale nadużył pokładanego w nim zaufania. Po raz kolejny w Komunistycznej Partii Chin rozwinęła się dwuliniowa walka. Po śmierci Zhou Enlaia w styczniu 1976 r. rozpoczęła się szeroka walka ideologiczno–polityczna przeciwko prawicowemu, dewiacyjnemu wiatrowi.

Peking Review nr 12/1976 donosi na ten temat:

Fakty pokazują, że kapitalistyczni renegaci wciąż podążają kapitalistyczną drogą, a kapitulanci rzeczywiście są między nami. Gdzie w takim razie leży źródło prawicowej dewiacji? Źródłem jest właśnie ta osoba z partii idąca kapitalistyczną drogą, która kurczowo trzymała się rewizjonistycznej linii Liu Shaoqi i Lin Biao i do dziś nie chce naprawić swoich błędów […]

Trafnie analizując istotę prawicowego odchylenia odwracania słusznych werdyktów, którego celem jest negowanie brania walki klasowej za kluczowe ogniwo, zmiana podstawowej linii partii i przywrócenie kapitalizmu, kadry i masy dokonały systematycznej i przenikliwej krytyki błędnych poglądów rewizjonistycznych w kręgach edukacyjnych, a także w innych dziedzinach życia społecznego […].

Jakie jest kluczowe powiązanie? Rewolucyjni nauczyciele proletariatu wyjaśnili to już dawno w swoich błyskotliwych tekstach. Marks i Engels wskazywali:

«Przez prawie czterdzieści lat podkreślaliśmy walkę klasową jako bezpośrednią siłę napędową historii, a zwłaszcza walkę klasową między burżuazją a proletariatem jako wielką dźwignię nowoczesnej rewolucji społecznej; dlatego niemożliwą jest dla nas współpraca z ludźmi, którzy chcą wymazać ową walkę klasową z ruchu robotniczego»⁵

Lenin zauważał:

«Polityka nie może nie mieć pierwszeństwa przed ekonomią. Argumentować w odmienny sposób oznacza zapomnieć o abecadle marksizmu.»⁶

«Oportunizm nie rozszerza uznania walki klasowej do jej najważniejszego punktu, czyli okresu przejścia od kapitalizmu do komunizmu, do okresu obalenia i całkowitego zniesienia burżuazji»⁷⁸

Mao Tsetung wskazał,

Nigdy nie zapominaj o klasach i walce klas […] Stabilność i jedność nie oznaczają odrzucenia walki klasowej; walka klasowa jest kluczowym ogniwem i wszystko inne jest od niej zależne.⁹

Zostało to bezpośrednio zrównane z Dengiem Xiaopingiem, którego ocenił w następujący sposób:

Ta osoba nie rozumie walki klasowej; nigdy nie odniósł się do tego kluczowego połączenia. Wciąż powtarza swój slogan «biały kot, czarny kot», nie widząc różnicy między imperializmem a marksizmem. To mówi nam, że zarówno produkcja, jak i modernizacja zbłądzą, jeśli porzucimy kluczowe ogniwo walki klasowej i jeśli odrzucimy właściwą, marksistowską linię i drogę socjalistyczną. Jeśli podążymy za jego rewizjonistyczną linią, nigdy nie rozwiniemy produkcji, a jedynie ją utrudnimy; nigdy nie osiągniemy socjalistycznej modernizacji, ale tylko zdegenerujemy się do kapitalizmu!¹⁰

Bieg historii pokazał, jak poprawna była ta ocena i ostrzeżenia Mao Tsetunga. Na początku kwietnia doszło do kontrrewolucyjnego incydentu politycznego na pekińskim placu Tiananmen, gdzie Mao Tsetung został zaatakowany, a Deng Xiaoping powstał z kolan. Następnie Biuro Polityczne KC Komunistycznej Partii Chin jednogłośnie podjęło decyzję o odwołaniu Denga ze stanowiska 7 kwietnia 1976 r.

Po omówieniu kontrrewolucyjnego incydentu, który miał miejsce na placu Tiananmen i ostatniego zachowania Deng Xiaopinga, Biuro Polityczne Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Chin utrzymuje, że natura problemu Denga Xiaopinga zmieniła się w antagonistyczną sprzeczność. Na wniosek naszego wielkiego przywódcy, Przewodniczącego Mao, Biuro Polityczne jednogłośnie zgadza się na usunięcie Denga Xiaopinga ze wszystkich stanowisk zarówno wewnątrz, jak i poza partią, jednocześnie pozwalając mu zachować członkostwo w Partii, aby zobaczyć, jak będzie się zachowywał w przyszłości.¹¹

Dymisja Denga była zwycięstwem linii proletariackiej w zaostrzającej się walce klasowej. Nie jest jednak jasne, dlaczego pozwolono mu pozostać w partii, chociaż, zgodnie z dokładnymi słowami rezolucji, była to sprzeczność antagonistyczna, czyli nie sprzeczność wewnątrz ludu, lecz przeciw wrogowi klasowemu.

Bieg historii również dowiódł, że był to błąd, ponieważ była to kwestia zasad. Skoro Biuro Polityczne jednogłośnie zadecydowało o pozostawieniu Denga Xiaopinga w partii, nie ulega wątpliwości, że Mao Tsetung w ramach odpowiedzialności zbiorowej Biura Politycznego, a zwłaszcza jako przewodniczący KC, jest za tę decyzję również odpowiedzialny. Nie możemy jednak na podstawie posiadanych materiałów ocenić, jak daleko sięga jego osobista odpowiedzialność.

Do śmierci Mao Tsetunga walka ideologiczno–polityczna przeciwko Dengowi Xiaopingowi i jego rewizjonistycznej linii była szeroko prowadzona i pogłębiana, ale owe elementy kontrrewolucyjne nie były zwalczane z należytą surowością. 9 września 1976 roku Mao Tsetung zmarł. Był on największym marksistą–leninistą naszych czasów.

Aresztowanie tak zwanej bandy czworga i rehabilitacja Denga Xiaopinga – kontrrewolucyjny zamach stanu

Pierwotnie wydawało się, że Komitet Centralny pozostanie wierny marksizmowi–leninizmowi i myśli Mao Tsetunga oraz będzie kontynuował jego pracę. W artykule Peking Review podkreślono w październiku 1976 r.:

Ludzie wszystkich narodowości zadeklarowali swoją stanowczą determinację, by wykonywać zalecenia Przewodniczącego Mao, podtrzymywać linię marksizmu–leninizmu i myśli Mao Tsetunga, trzymać się proletariackiej linii rewolucyjnej Przewodniczącego Mao i «uprawiać marksizm, a nie rewizjonizm; łączyć się, a nie rozdzielać; być otwartym i odważnym, nie intrygować i nie spiskować».

Zobowiązali się do jak najściślejszego zgromadzenia się wokół Komitetu Centralnego Partii, na czele którego stał Hua Guofeng, traktowania walki klasowej jako kluczowego ogniwa, trzymania się podstawowej linii partii, pogłębiania walki o krytykę Denga Xiaopinga i odpierania prawicowo–dewiacyjnych prób unieważnienia słusznych werdyktów, zrozumienia rewolucji i promowania produkcji i innej pracy oraz przygotowania przeciwko wojnie, konsolidowania i rozwijania osiągnięć Wielkiej Proletariackiej Rewolucji Kulturalnej i prowadzenia do końca sprawy rewolucji proletariackiej w Chinach, której pionierem był przewodniczący Mao.¹²

Jednak zaledwie kilka dni później niespodziewanie aresztowano tzw. bandę czworga, członków Biura Politycznego KC, którzy brali główny udział w Rewolucji Kulturalnej i walce z prawicowym odchyleniem. 7 października 1976 r. Komitet Centralny powołał Hua Guofenga na przewodniczącego Partii i Komisji Wojskowej Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Chin.

Rozpoczęła się kampania przeciwko «bandzie czworga», w której padły najbardziej abstrakcyjne oskarżenia. W związku z tym ucichła krytyka Denga Xiaopinga i prawicowego odchylenia. Podobno aresztowanie tej czwórki było «szybką realizacją mądrych decyzji podjętych przez wielkiego przywódcę przewodniczącego Mao przed jego śmiercią» i «wielkim zwycięstwem Wielkiej Proletariackiej Rewolucji Kulturalnej i myśli Mao Tsetunga»¹³.

Ale rewizjoniści nie mogli tego w ogóle udowodnić, ponieważ aresztowanie czterech członków Biura Politycznego było właściwie pierwszym krokiem w kontrrewolucyjnym zamachu stanu i punktem wyjścia do fundamentalnej zmiany społeczeństwa socjalistycznego w Chinach. Aresztowanie i kampania przeciwko tak zwanej bandzie czworga były wstępem do jawnego terroru oraz czystek i arbitralnych aresztowań wielu uczciwych rewolucjonistów.

W tym samym czasie, kampania przeciwko tak zwanej bandzie czworga służyła przygotowaniu rehabilitacji rewizjonisty Denga Xiaopinga, który faktycznie pociągał za sznurki w tym spektaklu. W tym celu «banda czworga» została oskarżona o «chodzenie własnymi drogami» w krytyce Denga.

Na 3. sesji plenarnej X Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Chin w dniu 21 lipca 1977 r. Deng Xiaoping został zrehabilitowany. Po jego dymisji i szerokiej kampanii przeciwko jego linii rewizjonistycznej był to decydujący punkt zwrotny. Na specjalnej sesji plenarnej 7 sierpnia 1977 r. Centralne Kierownictwo KABD dokładnie zajęło się rozwojem walki klasowej w Chinach, zwłaszcza rehabilitacją Denga Xiaopinga przez Komitet Centralny KPCh. Istotnym rezultatem była deklaracja w tej sprawie i decyzja o opublikowaniu dokumentacji rozwoju walki klasowej w Chinach na podstawie oficjalnych materiałów KPCh. Została ona opublikowana w China Today 1. Deklaracja brzmiała:

Co stanie się ziem Deng Xiaopingiem, który w przeszłości był dwukrotnie eksponowany jako prawicowy oportunista i rewizjonista, było głównym pytaniem w ocenie ideologiczno–politycznego postępowania kierownictwa Komunistycznej Partii Chin po śmierci Mao Tsetunga […]. Deng Xiaoping został potępiony i odsunięty od władzy na wniosek Mao Tsetunga i jednomyślną decyzją Biura Politycznego KC Komunistycznej Partii Chin – nikt nie może temu zaprzeczyć. Było to konieczne, ponieważ Deng Xiaoping podążał za prawicową, oportunistyczną, rewizjonistyczną linią. Jego rehabilitacja oznacza uznanie tej linii, oznacza zmianę kursu, czyli żeglowanie na wietrze prawicowego odchylenia. To fatalna droga dla rozwoju walki klasowej w Chińskiej Republice Ludowej i dla międzynarodowego ruchu marksistowsko–leninowskiego.

Obowiązkiem wszystkich marksistów–leninistów jest jak najostrzejsza krytyka i walka z tym kursem, jaki obiera kierownictwo KPCh […]¹⁴

Pozostawiliśmy wówczas otwartym pytanie, jakie z tego wynikną konsekwencje, bo musiały to pokazać dopiero dalsze wydarzenia. Wydarzenia potwierdziły, że wraz z rehabilitacją Denga Xiaopinga, nowa burżuazja ostatecznie objęła władzę.

Od momentu, gdy nowa burżuazja przejmie władzę państwową, socjalizm jest eliminowany i wypierany przez kapitalizm państwowo–monopolistyczny nowego typu.¹⁵

Z przyczyn obiektywnych i subiektywnych te kadry, które trzymały się zasad marksizmu–leninizmu i myśli Mao Tsetunga, nie były w stanie zapobiec zwycięstwu rewizjonizmu. Z braku informacji nie jesteśmy oczywiście w stanie dokonać dokładnej analizy. Wiemy jednak, że w socjalizmie jako okresie przejściowym do rzeczywistego komunizmu walka dwuliniowa – walka między linią burżuazyjną, a proletariacką – odbywa się z mocy praw natury w każdej dziedzinie społecznej, a w pewnych okolicznościach wyłania się także jako dwuliniowa walka w partii. Tak więc walka dwuliniowa jest obiektywnym prawem rozwoju sprzeczności wewnątrzpartyjnych.

W socjalizmie produkcja towarowa i prawo burżuazyjne nadal istnieją. Zwłaszcza w krajach rozwijających się, takich jak Chiny, gdzie znaczna większość ludności to nadal chłopi, a wpływy drobnomieszczańskie są nadal silne, jest to z natury korzystna podstawa materialna dla rewizjonizmu. W postaci mentalności drobnomieszczańskiej oddziałuje także na klasę robotniczą i partię rewolucyjną. Lenin powiedział:

Dyktatura proletariatu jest najbardziej zdeterminowaną i najbardziej bezwzględną wojną prowadzoną przez nową klasę przeciwko potężniejszemu wrogowi, przeciwko burżuazji, […] której siła leży nie tylko w sile międzynarodowego kapitału, w sile i trwałości międzynarodowego związku burżuazji, ale także w sile nawyku, w sile małej produkcji. Bo niestety, większość światowej produkcji dalej jest drobna, a drobna produkcja rodzi kapitalizm i burżuazję nieustannie, codziennie, co godzinę, spontanicznie i na masową skalę.¹⁶

Jeszcze przed śmiercią Mao Tsetunga rewizjonizm odzyskał silne wpływy w kierownictwie Komunistycznej Partii Chin, co sprawiło, że konieczna była kampania przeciwko prawicowemu odchyleniu. Degeneracja licznych kadr kierowniczych miała swoją wewnętrzną przyczynę we wpływie mentalności drobnomieszczańskiej, która w nich panowała i kazała im systematycznie rozwijać się w nową klasę.

Obiektywnie, zwycięstwu rewizjonizmu mogła zapobiec jedynie nowa proletariacka rewolucja kulturalna. Mimo ostrzeżeń Mao Tsetunga rewolucyjni, oddani towarzysze nie docenili niebezpieczeństwa przejęcia władzy przez rewizjonistów po jego śmierci, jak również likwidacyjnych metod rewizjonistów. Czujność rewolucyjna nie była wystarczająco rozwinięta.

Jak wszyscy likwidatorzy, rewizjoniści – w swojej kampanii przeciwko tak zwanej bandzie czworga – musieli wykorzystywać błędy swoich poprzedników, zwłaszcza w pracy wśród mas.

Dalsze środki kontrrewolucji

Przywrócenie Denga Xiaopinga było wstępem do całej fali rehabilitacji. Zburżuazyjnieni biurokraci i rewizjoniści, którzy zostali potępieni i zdymisjonowani w Rewolucji Kulturalnej, zostali przywróceni na stanowiska. Punktem kulminacyjnym była rehabilitacja Liu Shaoqiego. W Rewolucji Kulturalnej zaliczał się do głównych kapitalistycznych renegatów i został scharakteryzowany jako «chiński Chruszczow». Klika Deng–Hua uznała jego wykluczenie z KPCh w 1968 r. za «największy błędny osąd w historii partii».

Ale aby całkowicie zniszczyć dyktaturę proletariatu, konieczny był cały szereg dalszych nadzwyczajnych środków, wyznaczających poszczególne etapy kontrrewolucji:

1. Stopniowo rozbijano komitety rewolucyjne, utworzone w Rewolucji Kulturalnej jako organy władzy dyktatury proletariatu, a prawo do swobodnego rozpowszechniania poglądów na afiszach ściennych zostało zniesione.
2. Materialny bodziec w postaci premii został ogromnie powiększony, aby podzielić klasę robotniczą i przekupić robotników, aby poparli nowy kurs. Na wsi powiększono prywatne działki, aby przywrócić kapitalizm i pozyskać chłopów jako sojuszników nowej burżuazji.
3. Zrewidowano marksizm–leninizm. Dokonały tego przede wszystkim:
   1. Podsumowanie prawicowych poglądów oportunistycznych w teorii «trzech światów» jako koncepcji strategicznej. Za pomocą tej teorii chińscy rewizjoniści utorowali drogę kontrrewolucyjnej współpracy z zachodnimi imperialistami, umożliwiając przyspieszoną restaurację kapitalizmu w Chinach, oraz rozwój socjalimperialistycznej polityki zagranicznej. Aby uczynić tę teorię bardziej wiarygodną, rewizjoniści bezczelnie twierdzili, że jej twórcą był Mao Tsetung. W rzeczywistości to Deng Xiaoping już w 1974 r. próbował przekształcić poprawną koncepcję taktyczną Mao w prawicową, oportunistyczną koncepcję strategiczną.
   2. Fałszowanie podstawowej linii Mao Tsetunga na rzecz ciągłej rewolucji w socjalizmie. W tym celu
      1. rewizjoniści przedstawili teorię «fundamentalnej zmiany struktury klasowej w Chinach», zgodnie z którą dawni kapitaliści poprzez reedukację stali się ludźmi pracy, a intelektualiści częścią klasy robotniczej. Służyło to głównie ideologicznemu rozbrojeniu klasy robotniczej przez negowanie dalszej konieczności walki klasowej, zapewnianiu sobie poparcia byłych kapitalistów i wysoko postawionych intelektualistów przeciwko robotnikom i chłopom oraz niszczeniu rewolucyjnego sojuszu między klasą robotniczą, a drobnomieszczańską inteligencją.
      2. rewizjoniści wymyślili teorię walki klas o «nowym charakterze», zgodnie z którą «walka klas nie jest już walką jednej klasy z drugą», ale «w przyszłości będzie się koncentrować wokół socjalistycznej modernizacji». W ten sposób próbowali sprowadzić klasę robotniczą i kadry rewolucyjne na manowce, odwrócić ich uwagę od własnej, kontrrewolucyjnej uzurpacji władzy i stłumić opór przeciwko restauracji kapitalizmu.
   3. Rewizjoniści początkowo stosowali taktykę usprawiedliwiania wielu z tych środków w sposób demagogiczny, odrywając wypowiedzi Mao Tsetunga od ich kontekstu. Im głębszy był proces przywracania kapitalizmu i im bardziej rewolucyjne kadry i klasa robotnicza stawiały opór przeciwko demontażowi zdobyczy rewolucji kulturalnej, tym bardziej koniecznym stawało się jawne atakowanie Mao Tsetunga i jego Myśli. Zrobili to poprzez:
      1. zdyskredytowanie Mao Tsetunga w «walce z kultem jednostki», w której rewizjoniści nie cofali się przed oczernianiem Mao Tsetunga osobiście w najbardziej nikczemny sposób. Na przykład wściekają się: «Jeśli lider działa na ślepo, jeśli stanie się zarozumiały i arogancki z powodu wielkiego zwycięstwa i zbyt pewny siebie z powodu powtarzających się sukcesów, przeceni swoją rolę […]».¹⁷
      2. szkalowanie Mao Tsetunga poprzez przedstawianie Rewolucji Kulturalnej, którą osobiście kierował, jako «straszliwej katastrofy». «W dekadzie Rewolucji Kulturalnej, od drugiej połowy 1966 roku do 1976 roku, nasza partia popełniła poważne błędy. Towarzysz Mao Tsetung, jako przewodniczący partii, ponosił oczywiście odpowiedzialność za te błędy».¹⁸

Kiedy rewizjoniści utrzymują, że «jedna rzecz jest pewna: Chińczycy nigdy nie zrobią przewodniczącemu Mao tego, co Chruszczow zrobił Stalinowi»¹⁹, to jest to tylko kłamliwa hipokryzja. Ponieważ Mao jest wysoko ceniony przez chińskie masy i ludzi pracy na całym świecie, nie mają oni odwagi całkowicie go potępić. Jest to jednak tylko taktyka, którą rozumieją w następujący sposób:

Wkład przewodniczącego Mao zajmuje pierwsze miejsce, podczas gdy jego błędy są drugorzędne. Poinformowano, że Komunistyczna Partia Chin wkrótce dokona ogólnej oceny jego wkładu i błędów […]

Należy powiedzieć, że przed latami sześćdziesiątymi, a raczej przed końcem lat pięćdziesiątych, wiele z jego myśli prowadziło Chińczyków ku wielu zwycięstwom.

Jednak z powodu kolejnych zwycięstw, stał się mniej rozważny. Kiedy był już w podeszłym wieku, zaczęły pojawiać mu się niezdrowe idee, głównie «lewackie».²⁰

W rzeczywistości całkowicie zdradzili myśl Mao Tsetunga!

Nowa odmiana rewizjonizmu Chruszczowa!

Aby ustanowić rządy nowej burżuazji w Chinach i przywrócić kapitalizm, rewizjoniści pod przywództwem Denga Xiaopinga zostali zmuszeni do zrewidowania marksizmu–leninizmu, tak jak Chruszczow po przejęciu władzy w Związku Radzieckim. Ukoronowaniem rewizjonistycznych teorii Chruszczowa była teoria «państwa całego narodu». Jej funkcją było usprawiedliwienie zniszczenia dyktatury proletariatu i zatuszowanie faktu, że dyktatura nowej burżuazji była ustanawiana wbrew interesom ludu. Opierając się na naukach klasyków marksizmu i doświadczeniach budownictwa socjalistycznego w ZSRR i w Chinach, Mao Tsetung stwierdza wyraźnie:

Społeczeństwo socjalistyczne obejmuje dość długi okres historyczny. W historycznym okresie socjalizmu wciąż istnieją klasy, sprzeczności klasowe i walka klas – jest to walka między drogą socjalistyczną a drogą kapitalistyczną i istnieje niebezpieczeństwo restauracji kapitalizmu.²¹

Rdzeniem ideologiczno–politycznej linii Denga Xiaopinga jest także atak na dyktaturę proletariatu. Na początku nie atakując otwarcie marksizmu–leninizmu i myśli Mao Tsetunga, zrewidował krok po kroku podstawową linię Mao Tsetunga dotyczącą kontynuacji walki klasowej w socjalizmie. Punktami centralnymi były tutaj teoria «nowej analizy klasowej» i teoria «walki klasowej o nowym charakterze». W Beijing Review, nr 46, 1979, w artykule «Fundamentalne zmiany w strukturze klasowej w Chinach» napisano:

Fundamentalna zmiana nastąpiła w strukturze klasowej w Chinach; obszarnicy, bogaci chłopi i kapitaliści nie istnieją już jako klasy.²²

To zasadniczo zaprzecza marksizmowi–leninizmowi i myśli Mao Tsetunga. Lenin oświadcza jasno i wyraźnie:

Klasy nadal pozostają i pozostaną w epoce dyktatury proletariatu. Stanie się ona niepotrzebna, gdy znikną klasy. Bez dyktatury proletariatu nie znikną.

Klasy pozostały, ale w dobie dyktatury proletariatu każda klasa uległa zmianie, zmieniły się też stosunki między klasami. Walka klasowa nie znika pod dyktaturą proletariatu; po prostu przybiera inne formy.²³

Rewizjoniści wyjaśniają swoją antymarksistowską teorię w następujący sposób:

Kiedy środki produkcji nie są już w rękach jakiejś klasy i kiedy jedna grupa ludzi nie może dłużej przywłaszczać sobie pracy innej, ta klasa oczywiście również przestaje istnieć.²⁴

Wbrew temu jednostronnemu i błędnemu poglądowi, Lenin ukazuje we wspomnianym artykule różne czynniki w ich dialektycznych stosunkach dla dalszego istnienia burżuazji w socjalizmie.

Klasa wyzyskiwaczy, czyli właściciele ziemscy i kapitaliści, nie zniknęła i nie może zniknąć od razu pod dyktaturą proletariatu. Wyzyskiwacze zostali rozbici, ale nie zniszczeni. Nadal posiadają międzynarodową bazę w postaci międzynarodowego kapitału, którego są filią. Nadal częściowo zachowują pewne środki produkcji, nadal mają pieniądze, nadal mają rozległe powiązania społeczne. Ponieważ zostali pokonani, energia ich oporu wzrosła sto i tysiąckrotnie. Sztuka administracji państwowej, wojskowej i gospodarczej daje im przewagę i to bardzo wielką przewagę, dzięki której ich znaczenie jest nieporównywalnie większe niż ich liczebny udział w populacji.²⁵

Burżuazja nie zostanie całkowicie wyeliminowana w sensie politycznym i militarnym, a tym samym zlikwidowana jako klasa, aż do przejścia do rzeczywistego komunizmu, czyli do społeczeństwa bezklasowego, po stworzeniu niezbędnych warunków wewnętrznych i zewnętrznych.

Dopiero gdy stopniowy sukces światowej rewolucji proletariackiej zlikwiduje rządy kapitalistyczne na całym świecie, zaistnieją warunki zewnętrzne dla przejścia z pierwszej do drugiej fazy komunizmu. Warunki wewnętrzne polegają na stopniowym przełamywaniu różnic między miastem a wsią (a więc także między robotnikami a chłopami) oraz między pracą fizyczną a umysłową (a więc także między robotnikami a inteligencją); w połączeniu dwóch form własności (własność społeczna i własność spółdzielcza łączą się w własność jedynie społeczną); w zintensyfikowanym wytwarzaniu produktów jako podstawy przejścia do zasady dystrybucji «Każdemu według jego potrzeb».²⁶

W swojej «nowej analizie klasowej» Deng i Hua podążają śladami Chruszczowa, który w ten sam sposób uzasadniał zniesienie dyktatury proletariatu, twierdząc, że w Związku Radzieckim nie ma już klas antagonistycznych. Okazują się świadomymi uczniami Liu Shaoqiego, który utrzymywał, że «sprzeczność między proletariatem a burżuazją została zasadniczo rozwiązana» i że główną sprzecznością w kraju była ta między «zaawansowanym systemem socjalistycznym a zacofanymi siłami produkcyjnymi społeczeństwa».²⁷

Na podstawie «nowej analizy klasowej» rozwinęli jego rewizjonistyczny program o teorię «walki klasowej o nowym charakterze».

Dlatego walka klasowa w najbliższej przyszłości nie będzie już walką między klasami jako całością, jak to było historycznie […]. Walka klasowa w przeszłości przejawiała się zwykle bezpośrednio w walce między tymi, którzy chcą przejąć władzę polityczną a tymi, którzy chcą utrzymać swoją władzę polityczną, między tymi, którzy próbują przejąć władzę, a tymi, którzy przeciwko temu walczą. W przyszłości walka klasowa będzie koncentrować się głównie wokół socjalistycznej modernizacji i będzie służyła socjalistycznej modernizacji […]²⁸

Rewizjoniści wykonują ogromne salto, aby nadać marksizmowi–leninizmowi ten zwrot. Walka klas, tak – ale nie jako «walka jednej klasy z drugą». Przede wszystkim nie jako walka o władzę. W skrócie: robotnicy powinni uprzejmie skoncentrować się na produkcji i zyskach swoich fabryk, a zwłaszcza trzymać się z daleka od idei, że nowa rewolucja jest konieczna. Ta walka klas ma w istocie «nowy charakter». Został on odpowiednio opisany w kampanii przeciwko prawicowemu odchyleniu:

[Deng Xiaoping] przedstawił rewizjonistyczny program «przyjęcia trzech dyrektyw jako kluczowego ogniwa» i opowiadał się za teoriami zanikania walki klasowej i sił wytwórczych w celu przeciwstawienia się teoriom marksizmu–leninizmu–Myśli Mao Tsetunga o walce klas i dyktaturze proletariatu […]

Kiedy negował walkę klasową jako kluczowe ogniwo, nie miał na myśli całkowitego pominięcia walki klasowej – jego prawdziwym celem było osłabienie rewolucyjnej czujności proletariatu i mas. Chciał zanegować walkę klasową toczoną przez proletariat przeciwko burżuazji; jeśli chodzi o atak burżuazji na proletariat, nie miał zamiaru z niego zrezygnować, a w rzeczywistości go nasilał.²⁹

Do czego sprowadzają się teorie «nowej analizy klasowej» i «walki klasowej nowego charakteru»? Do niczego innego, jak rewizjonistyczne oszustwo «państwa całego narodu» Chruszczowa. Każde zaprzeczenie istnieniu wrogich klas i klasowych sprzeczności w socjalizmie ostatecznie sprowadza się do tego. Można przypuszczać, że rewizjoniści będą dalej prowadzić i uskuteczniać rewizję marksizmu, leninizmu i myśli Mao Tsetunga na XII Zjeździe Partii, który wkrótce się odbędzie. Będą musieli dostosować swoją teorię do dalszego rozwoju ich rewizjonistycznej praktyki. Przedsmak tego, co nadchodzi, dostarcza prawicowa oportunistyczna KBW (Komunistyczny Związek Niemiec Zachodnich), której przedstawiciel KC w Pekinie, J. Noth, utrzymuje w swoich «Oświadczeniach o obecnej sytuacji w Chinach»:

W 1957/58 Mao rozwinął […] następującą koncepcję: W całym historycznym okresie rewolucji proletariackiej i dyktatury proletariatu, w całym historycznym okresie przejścia od socjalizmu do komunizmu – co potrwa kilka lat lub nawet dłużej – walka klas między proletariatem a burżuazją i walka między socjalizmem a kapitalizmem będzie trwać nadal. Z wypowiedzi Mao na temat radzieckiego kompendium ekonomii politycznej wynika niewątpliwie – moim zdaniem – że przez «socjalizm» rozumie on cały okres do początku wyższego stadium komunizmu, a nie okres przejścia do niższego stadium komunizmu, co sprawiłoby, że te stwierdzenia byłyby prawdziwe […] W rzeczywistości ta koncepcja dyktatury proletariatu […] nie jest poparta przez klasyków […] Odpowiada to koncepcji dyktatury proletariatu Mao […] którą on również uważa za formę polityczną obowiązującą przez cały okres aż do komunizmu (czyli właściwego wyższego stadium komunizmu). Jest to sprzeczne z Marksem i Leninem, którzy uważali ją za formę polityczną typową dla przejścia do niższego stadium komunizmu (socjalizmu).³⁰

W ten sposób KBW staje się zwolennikiem teorii Denga o «walce klasowej o nowym charakterze» bez «walki jednej klasy przeciwko drugiej» i wyprzedza chiński rewizjonistyczny frontalny atak likwidacyjny na myśl Mao Tsetunga.

Jednak to nie Mao Tsetung, ale KC KBW sprzeciwia się Marksowi i Leninowi, twierdząc, że koncepcja dyktatury proletariatu jest jedynie kwestią okresu przejścia od kapitalizmu do komunizmu w jego niższym stadium (socjalizmu). W rzeczywistości KBW zgadza się, podobnie jak Deng Xiaoping, z nowoczesnym rewizjonizmem Chruszczowa. To ten ostatni stwierdził, że Marks i Lenin, określając historyczny okres dyktatury proletariatu, mieli na myśli jedynie okres przejścia od kapitalizmu do komunizmu w jego niższym stadium (socjalizmu). W swoim komentarzu do nowego programu KPZR na 22. Zjeździe Partii w 1961 r. powiedział:

«Tocząca się obecnie eliminacja różnic między klasami powoduje jeszcze większą jednorodność społeczeństwa». I wnioskował: «Państwo całego narodu jest nowym etapem rozwoju Państwa Socjalistycznego, wszech– ważnym etapem na drodze od socjalistycznej państwowości do komunistycznego samorządu publicznego».³¹

22 kwietnia 1981 r. burżuazyjna gazeta codzienna Frankfurter Rundschau donosiła w następujący sposób:

«Według nowych doniesień Hsinhua termin» dyktatura proletariatu «zostanie usunięty z konstytucji i zastąpiony terminem «dyktatura ludu demokratycznego», ponieważ w Chinach nie ma już klas wyzyskujących».

Wszyscy klasycy marksizmu–leninizmu sprzeciwiali się temu rewizjonistycznemu nonsensowi, ponieważ każde państwo jest związane z rządami klasowymi. Według Lenina państwo jest wytworem i wyrazem niemożliwych do pogodzenia sprzeczności klasowych. Jest narzędziem ucisku jednej klasy przez drugą, narzędziem władzy klasy rządzącej. W liście do Bebla Engels pisał:

Ponieważ zatem państwo jest tylko instytucją przejściową, używaną w walce, w rewolucji, aby siłą stłumić swoich przeciwników, jest czystym nonsensem mówienie o państwie wolnych ludzi: tak długo, jak proletariat nadal posługuje się państwem, nie używa go w interesie wolności, ale w celu powstrzymania swoich przeciwników, a gdy tylko można mówić o wolności, państwo jako takie przestaje istnieć.³²

Lenin szczególnie bronił i dalej rozwijał marksistowską koncepcję państwa w ogóle, a dyktaturę proletariatu w szczególności w swoim dziele «Państwo a rewolucja». Czym jest dyktatura proletariatu? Odpowiedź Lenina jest jasna:

Dyktatura proletariatu, to znaczy zorganizowanie awangardy uciskanych jako klasy panującej w celu zdławienia ciemiężców, nie może skutkować jedynie ekspansją demokracji. Równolegle z ogromnym rozrostem demokracji, która po raz pierwszy staje się demokracją dla ubogich, demokracją dla ludu, a nie demokracją dla worków z pieniędzmi, dyktatura proletariatu nakłada szereg ograniczeń na wolność ciemiężców. wyzyskiwaczy, kapitalistów. Musimy je stłumić, aby wyzwolić ludzkość z najemnej niewoli, ich opór musi zostać zmiażdżony siłą […]

Dalej. Istotę teorii państwa Marksa opanowali tylko ci, którzy zdają sobie sprawę, że dyktatura jednej klasy jest konieczna nie tylko dla każdego społeczeństwa klasowego w ogóle, nie tylko dla proletariatu, który obalił burżuazję, ale także dla całego okresu historycznego oddzielającego kapitalizm od «społeczeństwa bezklasowego», od komunizmu. Państwa burżuazyjne mają najróżniejsze formy, ale ich istota jest ta sama: wszystkie te państwa, niezależnie od ich formy, w ostatecznym rozrachunku są nieuchronnie dyktaturą burżuazji. Przejście od kapitalizmu do komunizmu z pewnością przyniesie ogromną obfitość i różnorodność form politycznych, ale istota będzie nieuchronnie taka sama: dyktatura proletariatu.³³

Wynalezienie przez KBW «kłamstwa o przetrwaniu obozu socjalistycznego do dziś» pokazuje likwidatorskie skutki, do których prowadzą ich teorie. Cytowany powyżej J. Noth pisze:

Legenda ta składa się z twierdzenia, że formą przejściową, która powstała w wyniku rozbicia reakcji i burżuazji w kraju słabo rozwiniętym, jest socjalizm, czyli niższe stadium komunizmu, które Marks opisał w swojej «Krytyce Programu Gotajskiego» oraz Lenin w «Państwie i rewolucji» itp.³⁴

Innymi słowy: Stalin i Mao Tsetung byli kłamcami, kiedy nazywali Związek Radziecki i Chińską Republikę Ludową socjalistycznymi, a miliony komunistów latami nabierały się na to «trwające kłamstwo». Jak wspaniale, że teraz KBW odkrywa prawdę historyczną – pod warunkiem, że trockiści wszystkich krajów nie będą domagać się swoich praw autorskich do tych wysłużonych, antykomunistycznych frazesów!

Przypisy

1Ważne dokumenty o Wielkiej Proletariackiej Rewolucji Kulturalnej, Pekin 1970, s. 127/128; 117 – poniżej wspominane jako «Ważne dokumenty»

2Ważne dokumenty, s. 34

3Ważne dokumenty, s. 181

4Beijing Review 1/1981, s. 21

5Marks i Engels do A. Bebla, W. Liebknechta, W. Bracke i innych

6«Po raz kolejny o związkach zawodowych, obecnej sytuacji i błędach Trockiego i Bucharina»

7«Państwo a rewolucja»

8Peking Review 12/1976, s. 9/10

9Peking Review 12/1976, s. 10

10Peking Review 14/1976, s. 5

11Peking Review 15/1976, s. 3

12Peking Review 42/1976, s. 7

13Peking Review 44/1976, s. 17

14Rote Fahne 17/1977 (Organ KABD)

15W. Dickhut, «Restauracja kapitalizmu w Związku Radzieckim», s. 63

16W.I.Lenin, «Dziecięca choroba lewicowości w komunizmie», w: Dzieła wybrane, Moskwa 1938, tom 10, s 60

17Beijing Review 32/1980, s 20

18Beijing Review 33/1980, s 14

19Beijing Review 1/1981, s 4

20Tamże.

21Ważne dokumenty, s. 20

22Beijing Review 46/1979, s 9

23W.I. Lenin, «Ekonomia i polityka w epoce dyktatury proletariatu», w: Dzieła wybrane, tom 30, s. 115

24Peking Review 46/1976, p. 9

25W.I. Lenin, «Ekonomia i polityka w epoce dyktatury proletariatu», w: Dzieła wybrane, tom 30, s. 115

26W. Dickhut, «Kapitalizm państwowo–monopolistyzny w RFN», tom II, s. 539

27Peking Review 6/1976, s. 5

28Beijing Review 47/1979, s. 17

29Peking Review 13/1976, s. 7/10

30J. Noth, «These zur jetzigen Lage in China» (Oświadczenia o współczesnej sytuacji w Chinach), w: Kommunismus. und Klassenkampf, No. 1/1981, s. 47/48/49

31W. Dickhut, «Restauracja kapitalizmu w Związku Radzieckim», s. 53

32Fryderyk Engels, «List to A. Bebla», Dzieła wybrane, tom 3, Progress Publishers, Moskwa 1976, s. 34/35

33W.I.Lenin, «Państwo a rewolucja» Progress Publishers, Moskwa 1969, s. 33/34

34Kommunismus und Klassenkampf 1/1981, s. 46

---