Od restauracji kapitalizmu do socjal–imperializmu w Chinach (cz. II)

Od tłumacza: kontynuacja artykułu «Od restauracji kapitalizmu do socjal-imperializmu w Chinach (cz. I)»

Pogłębiająca się restauracja kapitalizmu zaostrza sprzeczności między nową burżuazją a masami

Minęły zaledwie cztery lata – chaos w gospodarce

Po zdobyciu władzy rewizjoniści głośno oznajmili, że przezwyciężą chaos rzekomo wywołany przez rewolucję kulturalną, rozwijając w przyszłości gospodarkę zgodnie z «obiektywnymi prawami ekonomicznymi». Z programem czterech modernizacji jako głównym zadaniem politycznym, pod koniec stulecia Chiny staną się członkiem grupy wielkich, uprzemysłowionych państw.

Już w 1979 r. musieli skorygować te ambitne plany i uchwalić plan «trzyletniej regulacji gospodarki narodowej». Ale kolejne dwa lata później, na początku 1981 roku, musieli przyznać:

Od ubiegłego roku w pełni ujawniła się powaga nieproporcjonalnego rozwoju gospodarki. Planowana skala budowy kapitału okazała się być poza możliwościami gospodarczymi i finansowymi kraju, a niektóre importowane projekty nie są dostosowane do rzeczywistych warunków w Chinach […] Wszystko wskazuje na to, że korekta gospodarki, która rozpoczęła się w 1979 roku, potrwa ponad trzy lata […] [Wystąpił] deficyt w wysokości ponad 10 miliardów juanów.¹

Jednak i to oświadczenie nie oddawało realiów chińskiej gospodarki:

• W 1979 roku deficyt budżetowy wyniósł 17 miliardów juanów.
• Według oficjalnych informacji do końca 1980 r. istniał dług zagraniczny w wysokości 3.4 miliarda dolarów, ale jest to prawdopodobnie liczba mocno zaniżona.
• Budowa kilkuset dużych i średnich oraz kilku tysięcy mniejszych projektów musiała zostać wstrzymana czasowo lub nawet całkowicie.
• Rozwój produkcji przemysłowej i rolniczej charakteryzuje się spadkiem tempa wzrostu. Podczas gdy w 1971 roku – roku, o którym mówi się, że był katastrofalny – całkowita produkcja w przemyśle i rolnictwie wzrosła o 10 proc., planowany na 1981 r. wzrost wynosi tylko 5.5 proc.

Aby ukryć ten rozwój sytuacji, rewizjoniści muszą uciekać się do kłamstw. Twierdzą na przykład:

Plany państwowe dotyczące węgla, ropy naftowej i gazu ziemnego zostały zrealizowane w ubiegłym roku. Wydobycie węgla wyniosło 600 mln ton, ropy naftowej 105.8 mln ton, a gazu ziemnego 13 700 mln metrów sześciennych.²

Jak jednak dowodzi proste porównanie zaczerpnięte z Beijing Review, wydobycie węgla było o 20 mln ton mniejsze niż w roku poprzednim i o 18 mln ton mniejsze niż w 1978 roku.

Z tego samego źródła można wywnioskować, że produkcja ropy naftowej spadła o 350 000 ton, a produkcja zbóż o 10 do 15 mln ton w porównaniu do roku poprzedniego. W ten sam sposób rewizjoniści wcześniej oczerniali rozwój gospodarczy podczas i po rewolucji kulturalnej jako jeden wielki chaos i katastrofę. Utrzymywali na przykład, że produkcja stali w Chinach wzrosła tylko z 18.66 do 20.46 miliona ton w latach 1960–1976. Z kolei Zhou Enlai stwierdził na IV Narodowym Kongresie Ludowym, że produkcja stali wzrosła o 120 procent w latach 1964–1974. W 1975 roku wynosiła już 24 mln ton.

Jedynym celem ich kłamstw jest i było oczernianie rewolucji kulturalnej w celu przywrócenia ekonomicznych praw kapitalizmu. Nikt poza rewizjonistami nie spowodował chaosu w rozwoju gospodarczym Chin, porzucając prawa rozwoju socjalistycznej gospodarki planowej.

Rewizjoniści zniszczyli podstawy ekonomii socjalistycznej

Socjalizm jest porządkiem społecznym, w którym podstawowe środki produkcji nie są prywatną własnością jednostek, lecz wspólną własnością wszystkich ludzi pracy. Niezbędnym warunkiem tego porządku społecznego jest to, aby klasa robotnicza sprawowała władzę państwową, by istniała dyktatura proletariatu, która wydziera kapitalistom środki produkcji i zarządza uspołecznionymi środkami produkcji w interesie ludu pracującego.³

Zniszczenie dyktatury proletariatu zniosło społeczną własność środków produkcji. Kolektywnym właścicielem jest teraz nowa burżuazja, biurokracja w partii i państwie, a klasa robotnicza ponownie zmienia się z klasy rządzącej w klasę wyzyskiwanych i uciskanych najemnych niewolników.

Poprzez «reformę gospodarczą» i «reformę ustroju gospodarczego» w 1978 r. rewizjoniści zniszczyli podstawy gospodarki socjalistycznej. Można to wykazać w następujących głównych punktach:

Porzucenie socjalistycznego planowania gospodarczego

Lenin wyjaśnił:

Socjalizm jest nie do wyobrażenia […] bez zaplanowanej organizacji państwowej, która utrzymuje dziesiątki milionów ludzi w ścisłym przestrzeganiu ujednoliconych standardów w produkcji i dystrybucji.⁴

Powiedział również, że:

bez kompleksowej państwowej księgowości i kontroli produkcji oraz dystrybucji dóbr, władza ludu pracującego i jego wolność nie może być utrzymana i że powrót do jarzma kapitalizmu jest nieunikniony.⁵

W przeciwieństwie do tego, rewizjoniści ukierunkowują produkcję na prawa rynku kapitalistycznego:

Aby całkowicie zlikwidować te nadużycia w istniejącej strukturze gospodarczej, konieczne jest przeprowadzenie reform. Na przykład musimy zmienić system ujednoliconych zakupów i marketingu produktów oraz zintegrować dostosowanie planu z regulacją rynku.

Oznacza to dla przedsiębiorstw państwowych:

W obecnych reformach struktury gospodarczej musimy być zdeterminowani, aby rozszerzyć administracyjną władzę przedsiębiorstw. Wszystkie przedsiębiorstwa mają prawo opracowywać własne plany produkcyjne i marketingowe zgodnie z potrzebami państwa i rynku.⁶

Zysk staje się głównym bodźcem dla przedsiębiorstw

W kapitalizmie celem i treścią produkcji jest dążenie do maksymalnego zysku. W socjalizmie jednak produkcja służy zaspokojeniu potrzeb ludu. Stalin podsumował to podstawowe prawo ekonomii:

Istotne cechy i wymagania podstawowego prawa socjalizmu można sformułować z grubsza w ten sposób: zapewnienie maksymalnego zaspokojenia stale rosnących wymagań materialnych i kulturowych całego społeczeństwa poprzez ciągłą ekspansję i doskonalenie produkcji socjalistycznej na podstawie wyższych technik.⁷

Rewizjoniści twierdzą, że się tego trzymają. Jednak sami piszą:

Interesy samych przedsiębiorstw są w centrum uwagi […] Po odjęciu płac i premii robotniczych od dochodu przedsiębiorstwa, zysk netto zostanie podzielony między państwo i przedsiębiorstwo według pewnego stosunku.⁸

W socjalistycznym systemie gospodarczym «zysk» jest tylko wielkością arytmetyczną do pomiaru efektywności poszczególnych przedsiębiorstw. Tu jednak zysk staje się środkiem akumulacji kapitału. Nagromadzony w ten sposób kapitał, jak każdy kapitał, określa swoją wartość nie przez zdolność zaspokajania potrzeb mas, ale tylko przez zdolność do samorozwoju. A to oznacza: siłą napędową produkcji jest, podobnie jak w kapitalizmie, dążenie do maksymalnego zysku.

Konkurencja kapitalistyczna jest wspierana wśród przedsiębiorstw

W socjalizmie stosunki między przedsiębiorstwami i sektorami produkcji są, w przeciwieństwie do kapitalistycznej konkurencji, nacechowane wzajemnym wsparciem i współpracą. Kiedy jednak głównym bodźcem staje się zysk, zasadniczo zmieniają się także wzajemne relacje między przedsiębiorstwami.

Wspierana jest konkurencja wśród przedsiębiorstw socjalistycznych. To nowa polityka przyjęta niedawno w Chinach. Od czasu wprowadzenia w zeszłym roku reform w strukturze gospodarczej, w wielu miejscach pojawiła się konkurencja, dodając witalności pracy ekonomicznej […] Ekonomiści utrzymują, że w socjalizmie istnieją obiektywne warunki konkurencji między fabrykami. Uznanie gospodarki towarowej i ożywienie rynku to zewnętrzne przyczyny konkurencji, podczas gdy przyczyny wewnętrzne to rosnąca troska każdej fabryki o własne interesy ekonomiczne i zwiększony entuzjazm pracowników po wprowadzeniu nowej polityki zezwalania fabrykom na zatrzymywanie części swoich zysków.⁹

Kłamstwem jest, gdy rewizjoniści twierdzą:

Przegrany w konkurencji socjalistycznej nie zbankrutuje jak w kraju kapitalistycznym. Dzieje się tak, ponieważ taka konkurencja nie opiera się na diametralnie sprzecznych interesach zaangażowanych przedsiębiorstw.¹⁰

Ten sam artykuł mówi, że w trakcie rywalizacji odbywa się proces selekcyjny:

Źle zarządzane przedsiębiorstwa, które nie mogą sprzedawać swoich produktów i przez długi czas ponoszą straty, nieuchronnie zostaną wyeliminowane w toku konkurencji. Sprzyja to dostosowaniu gospodarki narodowej. Ponad 100 takich przedsiębiorstw przestało działać w Pekinie, a ich personel, budynki i sprzęt przekazano przedsiębiorstwom wytwarzającym towary potrzebne na rynku.¹¹

Było to w połowie 1980 roku. Tymczasem kampania prasowa przygotowywała ludność na «przejściowe trudności» dla pracowników niektórych przedsiębiorstw – czyli bezrobocie – spowodowane «uregulowaniem gospodarki» i «koniecznym zamknięciem firm nierentownych».

Prywatna własność środków produkcji nieuchronnie rozwija się na większą skalę

Rewizja zasad socjalistycznej gospodarki planowej musi nieuchronnie skutkować rozszerzeniem prywatnej własności środków produkcji na wielką skalę, a nie jej dalszym ograniczaniem. Obecnie odbywa się to zwłaszcza poprzez rozwój «joint ventures z udziałem inwestycji zagranicznych» i prywatnej przedsiębiorczości. Na mocy ustawy o «joint ventures», uchwalonej przez V Narodowy Kongres Ludowy, zachęca się imperialistów do osiedlenia się w Chinach, grabieży chińskich surowców i wyzyskiwania chińskiej ludności pracującej.

Chiny nie ograniczają się do ustalonej międzynarodowej praktyki 51 procent i 49 procent […] Udział inwestycji zagranicznych firm może być wyższy niż 50 procent, a czas trwania może wynosić 10, 20 lat, a nawet dłużej […] Zagraniczni inwestorzy mogą wysyłać za granicę zyski, które osiągnęli ze wspólnych przedsiębiorstw, o ile przestrzegają chińskiego prawa i polityki podatkowej.¹²

Szczególnie południowe Chiny zamieniły się w raj dla imperialistów. Czołowy urzędnik miasta Kanton poinformował:

Zaoferujemy zagranicznym inwestorom udogodnienia i preferencyjne warunki, aby mogli zarabiać […] Kanton jest największym miastem w południowych Chinach, z populacją 2.9 miliona, z czego 600 000 to pracownicy przemysłowi. Zgodnie z decyzją Komitetu Centralnego Partii i Rady Państwa z zeszłego roku, Kanton zaczął przyjmować specjalną politykę i elastyczne środki w stosunkach gospodarczych z zagranicznymi biznesmenami […] W ubiegłym roku miasto przyjęło ponad 400 zagranicznych biznesmenów i podpisało około 600 umów dotyczących joint ventures, handlu kompensacyjnego oraz montażu i przetwarzania produktów z częściami lub surowcami dostarczanymi przez tych biznesmenów.¹³

W Związku Radzieckim, a także w Chinach, po uspołecznieniu podstawowych środków produkcji nadal istniała własność prywatna. Polityka komunistyczna pod dyktaturą proletariatu polegała na kontrolowaniu jej i dalszym ograniczaniu, aby ostatecznie zlikwidować ją całkowicie przez rozwój sił wytwórczych i socjalistycznej świadomości mas. Nowe kierownictwo rewizjonistyczne odwraca się o 180°, ponownie powiększa prywatną przedsiębiorczość i chce zniszczyć świadomość socjalistyczną.

Zapewniając dominującą pozycję socjalistycznej własności publicznej, należy zmienić politykę ograniczania indywidualnej gospodarki na udzielanie jej odpowiedniego wsparcia i poprawę ogólnej kontroli. Takie było zdanie wielu ekonomistów na niedawnym spotkaniu dyskusyjnym w Pekinie na temat struktury własności środków produkcji […] W Pekinie ponad 500 gospodarstw domowych rozpoczęło lub ponownie otworzyło swoje sklepy od czasu, gdy miejskie biuro przemysłu i handlu wydało zawiadomienie, że emerytowani pracownicy ze specjalnymi umiejętnościami i młodzi ludzie oczekujący na pracę mogą samodzielnie wykonywać jakąkolwiek pracę.¹⁴

Kapitalistyczne prawa w działaniu skutkują inflacją, bezrobociem, spekulacją i korupcją

W naszej książce «Restauracja kapitalizmu w Związku Radzieckim» pokazaliśmy, jakie niszczycielskie konsekwencje tego rodzaju reformy przyniosły już w Związku Radzieckim. Nie ma tu miejsca, by raz jeszcze przedstawić wszystkie te konsekwencje. Dlatego wybierzemy jedną z nich jako przykład:

Dążenie do zysku ma szczególne konsekwencje dla dostaw części zamiennych i zagraża realizacji planów w wielu fabrykach i kołchozach. Marże zysku przy produkcji części zamiennych są generalnie mniejsze niż przy produkcji kompletnych jednostek. Co więcej, cele produkcji części zamiennych są zwykle określane jako wartości pieniężne, w wyniku czego (jak podaje raport Gazety Ekonomicznej, nr 7 i 12, 1969) najdroższe części zamienne, które przynoszą wyższy zysk i łatwiej osiągają cele, są produkowane, podczas gdy wkręty, śruby i podkładki, na przykład, nie są. Tak więc w 1968 r. dostarczono tylko 47.7 procent potrzebnych śrub i podkładek oraz tylko 20.5 procent niezbędnych wkrętów (Gazeta Ekonomiczna, nr 4, 1969). Gazeta pisze dalej, że rocznie potrzeba 140 milionów śrub do mocowania lemieszy, ale produkuje się tylko 15 milionów. Same kołchozy muszą produkować to, czego im brakuje, prymitywnymi środkami.¹⁵

Jakie konsekwencje tych reform można obecnie zaobserwować w Chinach? W broszurze opublikowanej w 1976 roku zatytułowanej «Dlaczego Chiny nie mają inflacji» autor zacytował pracownika włókienniczego Changa Baochiego, który opowiadał o warunkach życia swojej rodziny:

Widzisz, jedzenie, ubrania i inne artykuły pierwszej potrzeby kosztowały tyle samo przez te wszystkie lata. Moja rodzina nie żyje na wysokim poziomie, ale nasze dochody pokrywają nasze potrzeby i nie martwimy się, że za nasze pieniądze kupimy mniej.¹⁶

Inflacja – to zło kapitalizmu, które zmusza robotnika do ciągłej walki o utrzymanie standardu życia – było obcym słowem w socjalistycznych Chinach. Powód tego został opisany w broszurze w następujący sposób:

Budowa systemu socjalistycznego umożliwia Chinom prowadzenie produkcji, obrotu i dystrybucji towarów, a także emisję waluty w ramach jednolitego planu państwowego. Produkcja nie jest już nastawiona na osiąganie zysków ani nie ogranicza się do tego, co zyskowne. Zamiast tego służy budownictwu socjalistycznemu i zaspokaja potrzeby ludzi. Ilość towarów do wytworzenia w fabrykach, ilość do wystawienia w sklepach, wielkość emisji waluty – wszystko to ustalane jest w corocznych planach państwowych i utrzymywane w ogólnej równowadze. W ten sposób państwo reguluje z jednej strony podaż pieniądza, a z drugiej planuje marketing i ceny towarów. Osiągnięcie tej równowagi stabilizuje walutę i wykorzenia inflację u samego źródła […]

Tylko starsi rodzice, ucząc swoje dzieci historii Chin, mogą osobiście przypomnieć sobie koszmar inflacji we własnej młodości […] Dla większości Chińczyków w podeszłym wieku wzmianka o inflacji przywołuje wspomnienia traumatycznych doświadczeń sprzed wyzwolenia. Rząd Kuomintangu, politycznie zepsuty i zbankrutowany gospodarczo, przyjął politykę nieograniczonej emisji waluty, aby zrekompensować swoje deficyty i sfinansować swoją zbrodniczą wojnę z ludem.¹⁷

Dzisiaj, po zniszczeniu socjalistycznej gospodarki planowej i przywróceniu kapitalizmu, koniecznymi konsekwencjami ponownie są inflacja, spekulacje i korupcja. Artykuł w niemieckiej gazecie «Frankfurter Rundschau» z 1 kwietnia 1981 r. przytacza konkretne przykłady. (Wydawcy tej burżuazyjnej gazety z pewnością nie można podejrzewać o bycie fundamentalistycznym przeciwnikiem restauracji kapitalizmu, którą sam nazywa «kursem reformatorskim»).

Jednak coraz częściej Chińczycy doświadczają ciemnych stron tej nowej polityki gospodarczej: inflacji i exodusu ze wsi, braku miejsc pracy i nierównego podziału dobrobytu. Zaledwie dwa lata temu Pekin rozpowszechnił na całym świecie broszurę propagandową zatytułowaną «Dlaczego Chiny nie mają inflacji». W międzyczasie została ona po cichu wycofana. Oficjalne strony przyznały, że w 1980 r. ceny wzrosły o 7.2%, ale eksperci szacują, że inflacja powyżej 10% jest bliższa rzeczywistości.

Ważne dobra konsumpcyjne, takie jak jajka, ryby, drób i różne warzywa, często nie są dostępne w sklepach państwowych lub ich jakość jest wyjątkowo zła. Na wolnym rynku podaż i różnorodność są zadowalające, ale produkty często kosztują dwa razy więcej. Jednak nie tylko rynek prywatny, ale także państwowe sklepy wymuszają inflację cen wielu artykułów codziennego użytku. Tanie towary znikają z handlu detalicznego i pojawiają się ponownie z nowymi markami w nieco innych opakowaniach po wyższych cenach. Pracownik skarżył się w liście do redakcji kantońskiej gazety codziennej, że może kupować brykiety węglowe tylko za wysoką cenę, łącznie z dostawą, chociaż sklep jest tuż za rogiem i chętnie sam odwiezie je do domu. Nawet podstawowe artykuły spożywcze z limitami cenowymi regulowanymi przez państwo są dotknięte wzrostem cen. Na przykład łamany ryż czwartej kategorii jest sprzedawany jako lepszy gatunek trzeciej kategorii, a w sklepach półki na produkty o regulowanych cenach, takie jak sos sojowy, fasola lub niektóre rodzaje ryb, pozostają puste, podczas gdy po drugiej stronie tego samego sklepu pod napisem «produkty w cenach rynkowych» można kupić dowolną ilość ich droższego rodzaju […]

Rząd naprawił dziurę w budżecie w wysokości 20 miliardów marek, drukując więcej pieniędzy, a tym samym odpowiada za znaczną część inflacji».

W innym artykule z 6 kwietnia 1981 r. ten sam autor donosił o nagłym rozwoju «przestępczości białych kołnierzyków», opierając się głównie na regionalnych chińskich gazetach jako źródle:

W ubiegłym roku na salach sądowych Chińskiej Republiki Ludowej rozpatrzono ponad 14 000 spraw o przestępstwa gospodarcze. 6 626 osób zostało postawionych w stan oskarżenia, a 3 162 skazano, jak donosi «Chiński Dziennik Prawny» w swoim ostatnim wydaniu. Ale to tylko wierzchołek góry lodowej, a w Chinach, podobnie jak wszędzie indziej, wielcy szefowie zostają złapani tylko w bardzo nielicznych przypadkach […] Wiele przestępstw gospodarczych nie było interesujące dla potencjalnych przestępców aż do wprowadzenia nowej polityki, która daje państwu i przedsiębiorstwom spółdzielczym większy wpływ na sprzedaż produktów, ceny i warunki sprzedaży. Na przykład pod koniec grudnia w Pekinie aresztowano Yao Lianyuana, urzędnika Pekińskiej Fabryki Silników Diesla. Był odpowiedzialny za zawieranie umów dostawy z innymi firmami i przyjmował łapówki w formie drobnych przysług w zamian za udzielenie korzystnych warunków sprzedaży. W ciągu siedmiu miesięcy zebrał w gotówce 1300 marek, telewizor, zegarek japoński, wentylator elektryczny […]

itd.

Polityka otwartych drzwi wobec zagranicznego biznesu i nowa fala konsumpcji spowodowały również przemyt i spekulacje. Towary importowane o dużym popycie (zwłaszcza produkty branży elektronicznej) są sprzedawane przez państwo jedynie po wielokrotnie wyższej cenie niż zostały zakupione. Dlatego szczególnie w południowych Chinach rozwinął się nielegalny handel z kapitalistycznymi sąsiadami […] Ale największymi oszustami dochodowymi są prawdopodobnie same lokalne przedsiębiorstwa państwowe. Odkąd wielu przedsiębiorstwom wolno dzielić część swoich zysków między pracowników w postaci premii i świadczeń socjalnych, władzom centralnym stale zgłaszane są fałszywe dane o produkcji i zyskach.

Na pewno zyskują na tym nie tyle pracownicy, ile menedżerowie.

W Nankinie aresztowano dyrektora fabryki maszyn, ponieważ jego przedsiębiorstwo zdefraudowało łącznie 130 000 marek w podatkach. Kiedy urząd skarbowy zdał sobie z tego sprawę i wysłał mu nakaz zapłaty zaległej, polecił on swoim księgowym wystawiać fałszywe pokwitowania za wygórowane wydatki w celu ukrycia zysków przedsiębiorstwa. W Kantonie urząd celny odkrył nawet dobrze prosperujący handel samochodami z sąsiednią brytyjską kolonią, Hongkongiem. Odbiorcami ponad 100 przemyconych samochodów były władze państwowe, które nie miały problemów z przewiezieniem samochodów przez granicę. Nawet w Pekinie władze – takie jak administracja muzeum dawnego pałacu cesarskiego – załatwiły sobie bezcłowe pojazdy dyplomatyczne.

W ten sposób wszystkie zjawiska dobrze znane ze Związku Radzieckiego, Polski i innych krajów rewizjonistycznych pojawiły się także w Chinach. Ci, którzy na tym cierpią, to ludzie pracy. Jeszcze bardziej widoczny niż w innych krajach rewizjonistycznych jest rozwój bezrobocia. Dziś, w wyniku przywrócenia kapitalizmu, w Chinach jest już od 15 do 20 milionów bezrobotnych. Do tej pory dotyczy to głównie osób młodych, które po ukończeniu szkoły nie znajdują pracy. Nawet jeśli rewizjoniści starają się poprawiać statystyki, kierując młodych ludzi na zaawansowane szkolenia lub do pracy u ulicznych sprzedawców lub w małych prywatnych sklepach, łatwo przewidzieć, że pod wpływem praw kapitalizmu bezrobocie stanie się trwałym zjawiskiem w Chinach.

Prawo do pracy, zapisane w konstytucji Chin, pod wpływem nowych praw kapitalistycznych, staje się jedynie skrawkiem papieru. Na przykład przepisy dotyczące joint ventures mówią:

spółki joint venture mają prawo zatrudniać lub zwalniać swoich pracowników.¹⁸

Rewizjoniści widzą rozwiązanie pojawiających się trudności w dalszym pogłębianiu restauracji kapitalizmu

Skutki tej polityki są tak oczywiste, że rewizjoniści nie mogą nie pisać o nich w prasie. Aby zamaskować przywrócenie kapitalizmu w Chinach jako przyczynę tych zjawisk, zbyt oczywiste rezultaty nazywa się «działalnością przestępczą w sferze gospodarczej». Tak więc Beijing Review Nr 6/1981 mówi:

Rzeczywiście istnieją ludzie lub grupy ludzi, którzy chcą czerpać wygórowane zyski. Stosują wszelkiego rodzaju nielegalne środki, takie jak podstęp w celu przemytu, unikania podatków, oferowania i przyjmowania łapówek, kupowania i sprzedawania kuponów na zboże oraz kuponów na inne materiały dostarczanych zgodnie z planem, angażowania się w spekulację i zawyżanie cen […]¹⁹

W żadnym wypadku jednak rewizjoniści nie myślą o zaprzestaniu tej «działalności przestępczej». Wręcz przeciwnie, chcą z niej uczynić dodatkowe źródło dochodów. Piszą więc:

Powinniśmy przede wszystkim nałożyć sankcje ekonomiczne na te przestępcze działania w sferze gospodarczej, takie jak wysokie podatki i konfiskata nielegalnie uzyskanych nadmiernych zysków. Nie powinniśmy pozwolić im czerpać nienależnych korzyści ekonomicznych, ale wręcz przeciwnie, powinniśmy skłonić ich do zapłacenia ceny za ich nielegalną działalność.²⁰

Do końca czerwca 1980 r. istniało 6600 przedsiębiorstw państwowych, w których przeprowadzono «reformę ustroju gospodarczego».

[…] ich wartość produkcji i zyski stanowią odpowiednio około 60 i 70 procent całości.²¹

O rozwoju w rolnictwie mówi się:

Reformy, które miały miejsce w niektórych naszych PGR–ach już pokazały swoją żywotność, a to dopiero początek. Jednakże nadal istnieją sprzeczności między zintegrowanymi przedsiębiorstwami rolniczymi, przemysłowymi i handlowymi z jednej strony a całą strukturą gospodarczą z drugiej. Ostatecznym sposobem ich rozwiązania jest zreformowanie całej struktury gospodarczej.²²

Wniosek w świetle przyznanej «doniosłej dysproporcji gospodarki narodowej» to oczywiście:

Taka zmiana jest obecnie całkowicie konieczna; w głębszym sensie ma to na celu uwolnienie naszej pracy ekonomicznej z kajdan «lewackich» idei.²³

Przykładem tego uwolnienia się z «kajdan lewackich idei» jest nowa metoda inwestowania, która ma zostać wprowadzona w 1981 roku:

Inwestycje w chińskim kapitale przestawią się z obecnego systemu alokacji rządowych na kredyty bankowe […] Nowa procedura wymaga, aby przedsiębiorstwa zajmujące się budownictwem kapitałowym podpisywały umowy o kredyty z People’s Construction Bank. Trzeba będzie spłacać roczne odsetki i spłacać pożyczki zgodnie z umowami. Nagrody zostaną przyznane, jeśli projekty zostaną ukończone przed terminem, a pożyczki zostaną spłacone na czas, natomiast nieuzasadnione opóźnienia w zakończeniu projektów lub niespłacenie pożyczek w terminie zostaną ukarane grzywną.²⁴

W ten sposób kapitalistyczna konkurencja między przedsiębiorstwami, ze wszystkimi jej konsekwencjami dla robotników, zaostrzy się w przyszłości. Rozwijające się zjawisko trwałego bezrobocia jeszcze bardziej nasili sprzeczności między klasą robotniczą, a nową burżuazją po powszechnym niezadowoleniu w latach 80. z powodu dużych podwyżek cen.

Materialne zachęty służą wyzyskiwaniu i dzieleniu klasy robotniczej

Aby pozyskać klasę robotniczą, wkrótce po zdobyciu władzy rewizjoniści rozpoczęli kampanię na rzecz «realizacji socjalistycznej zasady: dystrybucja według pracy». Pod sztandarem walki z drobnomieszczańskim egalitaryzmem promowali ekspansję bodźców materialnych, zwłaszcza premiowych.

Sprzeciwiając się naukom Przewodniczącego Mao, «banda czworga» wykorzystywała drobnomieszczańskie idee, aby rozbudzić równościowy trend w myśleniu i podważyć dystrybucję według pracy […] Premie charakteryzują się tym, że mogą dość dokładnie odzwierciedlić w odpowiednim czasie rzeczywiste zmiany w ilości pracy, jaką robotnik daje społeczeństwu.²⁵

W czasie rewolucji kulturalnej system premii był szeroko krytykowany przez masy, ponieważ prowadził on do indywidualizmu zamiast zachęcać do rozwoju świadomości socjalistycznej; dzielił robotników na konkurentów, którzy walczyli ze sobą o najwyższą premię. Mimo to, zgodnie z socjalistyczną zasadą «dystrybucji według pracy», utrzymana została skala ośmiu grup płacowych.

Dopóki znajdujemy się w pierwszej fazie komunizmu, czyli tak długo, jak siły wytwórcze nie są jeszcze tak rozwinięte, aby można było zaspokoić wszystkie potrzeby ludzi, i dopóki istnieją jeszcze resztki myśli burżuazyjnej, próżniaków i oszustów, dystrybucja dóbr konsumpcyjnych według pracy wykonanej przez jednostkę jest jedyną możliwą zasadą dystrybucji.

Z drugiej strony, w społeczeństwie komunistycznym «po tym, jak praca stała się nie tylko środkiem do życia, ale i główną potrzebą życia» i «wszystkie źródła spółdzielczego bogactwa płyną obficiej», można przejść do komunistycznej zasady podziału: «Od każdego według jego zdolności, każdemu według jego potrzeb».

Chociaż jednym z głównych zadań fazy socjalizmu jest kształcenie robotników w nowym, komunistycznym morale robotniczym i stopniowe przechodzenie do komunistycznej zasady podziału, wynagrodzenie za pracę oparte na ilości pracy wykonywanej przez jednostkę pozostaje naczelną zasadą w socjalizmie. Przede wszystkim należy uniemożliwić jednostkom lub grupom ludzi pracy nabywanie przywilejów lub doświadczanie dyskryminacji, która nie jest uwarunkowana ani ilością ich pracy, ani specyficznymi potrzebami.²⁶

W przeciwieństwie do kapitalizmu ta socjalistyczna zasada dystrybucji jest ogromnym postępem, ponieważ opiera się na zniesieniu kapitalistycznego wyzysku ludu pracującego. Czy jednak rewizjoniści w Chinach są zainteresowani przywróceniem tej zasady, jak sami twierdzą? Już sam fakt, że wiążą premie z zyskiem, pokazuje, że tak nie jest.

Aby każde przedsiębiorstwo było prawdziwie i w pełni odpowiedzialne za własne wyniki ekonomiczne, aby cała kadra personelu i pracowników, a także kierownictwo wykazywały troskę o produkcję i dokładały wszelkich starań, aby ją zwiększyć, zmniejszyć nakłady pracy i podnieść wydajność pracy, konieczne jest wdrożenie następującej zasady: Przedsiębiorstwa, które są dobrze zarządzane i osiągnęły wysokie wyniki ekonomiczne, powinny otrzymywać więcej nagród materialnych, a te, które nie są dobrze zarządzane, powinny otrzymywać mniej, a nawet ponosić pewne kary materialne.²⁷

W ten sposób wysokie premie otrzymują nie pracownicy, którzy wykonują więcej i lepiej pracują, ale ci, którzy pracują w bardziej dochodowych przedsiębiorstwach. Nie ma to nic wspólnego z realizacją zasady «dystrybucji według pracy». Wręcz przeciwnie – zaprzecza jej! W rzeczywistości rewizjoniści są zainteresowani stworzeniem w klasie robotniczej podstaw do przywrócenia kapitalizmu; robią to, obiecując pracownikom osobistą korzyść z maksymalnych zysków. W ten sposób klasa robotnicza powinna zainteresować się intensyfikacją własnego wyzysku; robotnik ma utożsamiać się z konkurencyjną pozycją «swojego przedsiębiorstwa», a ludzie pradujący wspólnie w jednej fabryce mają zostać podzieleni. Celem jest zniszczenie świadomości socjalistycznej i solidarności klasowej. Jak zwykle w kapitalizmie, premie są sposobem na przyspieszenie pracy pracowników. Pokazuje to przykład z Yanzhou we wschodnich Chinach, gdzie budowane jest zagłębie węglowe.

Polityka wyższych wynagrodzeń za większą pracę oraz system premiowy odgrywają pozytywną rolę. W 1979 roku system pracy na akord praktykowany wśród tunelarzy podniósł średnią wydajność pracy o 18.4 procent.²⁸

Relacja między menedżerami i robotnikami w Chinach jest dziś stosunkiem między menedżerami nowej burżuazji a wyzyskiwanymi robotnikami, ponieważ zniszczona została dyktatura proletariatu i społeczna własność środków produkcji, ponieważ pogoń za zyskiem stała się głównym bodźcem dla przedsiębiorstw, a także dlatego, że porzucono socjalistyczną zasadę «dystrybucji według pracy».

Ponieważ premie są zwykle obliczane jako pewien procent wynagrodzenia, nawet dzisiaj menedżerowie otrzymują większą część premii przedsiębiorstwa z powodu wyższej płacy podstawowej.

W toku restauracji kapitalizmu i po zakończeniu zapowiadanych reform systemu płac, wyzysk będzie się dalej nasilał. Gdy tylko zaczną obowiązywać kapitalistyczne prawa, pojawiać się zaczną wszystkie inne konsekwencje. Przeważająca część zysków ukradzionych robotnikom nie trafia jednak do menedżerów, ale do najwyższych szczebli nowej burżuazji w aparacie partyjnym, państwowym i gospodarczym, których korytem jest budżet państwowy. Za pomocą centralnego «Construction Banku» wiodąca klika rewizjonistyczna może kontrolować kredyty w całym kraju, fundusze inwestycyjne (= wartości pieniężne i aktywa na finansowanie maszyn, hal fabrycznych itp.) oraz płynny kapitał przedsiębiorstw, jak również ich finanse.

W obliczu nasilonej sprzeczności klasowej między nową burżuazją a klasą robotniczą, dla rewizjonistów nieodzowną koniecznością jest rozbicie robotników za pomocą systemu premiowego. Ale robiąc to, napotykają na wielkie przeszkody, ponieważ dyskutowano o tym podczas Rewolucji Kulturalnej. Oznaką tej trudności jest fakt, że w wielu przedsiębiorstwach środki dostępne na składki zostały po prostu rozdzielone zbiorowo.

Ale w niektórych przedsiębiorstwach w zeszłym roku pojawiła się tendencja do przyznawania premii bez względu na zasługi. Wskazuje to na niezrozumienie zasady nagród materialnych i jest wypaczeniem socjalistycznej zasady podziału – «każdemu według jego pracy» […] Premie okażą się nieskuteczne, jeśli zostaną przyznane bez względu na zasługi.²⁹

Zniszczenie ideologii i kultury socjalistycznej

Aby zapewnić sobie rządy, rewizjoniści muszą zniszczyć socjalistyczną świadomość mas. W czasie rewolucji kulturalnej ta świadomość szybko rozwinęła się w szerokiej części mas dzięki krytyce i samokrytyce oraz szeroko zakrojonym studiom i jednoczesnym praktycznym zastosowaniu myśli Mao Tsetunga. Zamach rewizjonistów, zniszczenie dyktatury proletariatu, rewizja marksizmu–leninizmu i myśli Mao Tsetunga były także punktem wyjścia do systematycznego niszczenia ideologii i kultury socjalistycznej. W «Co robić?» Lenin podkreślił:

Albo ideologia burżuazyjna, albo socjalistyczna. Nie ma niczego poza tym (bo ludzkość nie stworzyła «trzeciej» ideologii, a ponadto w społeczeństwie rozdartym klasowymi antagonizmami nie może być ideologii bezklasowej lub ponadklasowej). Stąd też umniejszanie ideologii socjalistycznej w jakikolwiek sposób, odwracanie się od niej w najmniejszym stopniu oznacza umacnianie ideologii burżuazyjnej.³⁰

Rewizjonizm jest formą ideologii burżuazyjnej. Klasa rządząca, nowa burżuazja, kieruje także życiem intelektualnym społeczeństwa i tłumi rewolucyjną ideologię proletariatu. Rewizjonistyczne teorie «zniknięcia klas wyzyskujących», «fundamentalnej zmiany struktury klasowej» i «walki klasowej o nowym charakterze» służą do zasłonięcia faktycznej fundamentalnej zmiany sytuacji klasowej proletariatu i odwrócenia uwagi klasy robotniczej i jej sojuszników od walki klas. Wprowadzenie motywu zysku i bodźca materialnego nie tylko wpływa na bazę ekonomiczną, ale także służy podkopaniu świadomości klasowej klasy robotniczej. Rewizjoniści znajdują się w sprzecznej sytuacji: z jednej strony niszczą świadomość socjalistyczną jako siłę napędową produktywności w socjalizmie; z drugiej strony starają się za wszelką cenę zwiększyć zyski przez wyzysk ludzi pracy. Ubolewają nad konsekwencjami, które sami wywołali:

Oferowano coraz więcej form premii. Zrobiło się tak źle, że nic nie zrobiono, gdy nie było za to zapłaty. «Wydaje się, że nie możesz nikogo prosić o zrobienie czegoś, jeśli nie wysupłasz pieniędzy» – westchnął jeden z kierowników browaru.³¹

Dalsze konsekwencje to rozkwit korupcji, spekulacji, przemytu i przestępczości. Szczególnie młodzi ludzie «nie patrzą w przyszłość z wielką ufnością».³²

Nadając kulturze burżuazyjnej szeroki wpływ, rewizjoniści podważają kulturę socjalistyczną:

Bez nowej kultury socjalistycznej rewolucja proletariacka nie może zwyciężyć na dłuższą metę. Rewolucje polityczne, gospodarcze i kulturalne tworzą jedność i wzajemnie na siebie oddziałują. Kultura socjalistyczna odzwierciedla socjalistyczną politykę i gospodarkę. To odbicie życia społeczeństwa socjalistycznego znajduje wyraz w rewolucyjnej literaturze i sztuce. Ale stworzenie tego jest możliwe tylko wtedy, gdy pisarze i artyści zaczerpną swoje tematy i swoich bohaterów z życia ludzi i przedstawią ich realistycznie.³³

W Wielkiej Proletariackiej Rewolucji Kulturalnej KPCh prowadziła zdecydowaną walkę przeciwko kulturze burżuazyjnej i o rozwój kultury socjalistycznej. Jiang Qing, obecnie skazana na śmierć, powiedziała w lipcu 1964 r.:

Teatry to miejsca, w których kształci się lud, ale teraz na scenie dominują cesarze i królowie, generałowie i ministrowie, uczeni i piękności – tematy feudalne i burżuazyjne. Ten stan rzeczy nie może służyć ochronie, ale wręcz podważeniu naszej bazy ekonomicznej […]

Zboże, które jemy, jest uprawiane przez chłopów, ubrania, które nosimy i domy, w których mieszkamy, są tkane i budowane przez robotników, a Armia Ludowo–Wyzwoleńcza stoi dla nas na straży na frontach obrony narodowej, a jednak ich nie przedstawiamy na scenie. Czy mogę zapytać, artyści, którą pozycję klasową obieracie? I gdzie jest to «sumienie» artystów, o którym zawsze mówicie?³⁴

Rolą kultury socjalistycznej jest podtrzymywanie i rozwijanie świadomości socjalistycznej. Rolą kultury burżuazyjnej jest propagowanie mentalności drobnomieszczańskiej, propagowanie indywidualizmu i karierowiczostwa jako cech pozytywnych, systematyczne podważanie świadomości koniecznej wspólnej walki; można to zrobić, propagując bohaterów oderwanych od mas lub oferując świat fantazji z dala od rzeczywistości.

Po przejęciu władzy przez rewizjonistów dramaty burżuazyjne i artyści krytykowani w czasie rewolucji kulturalnej zostali zrehabilitowani i ponownie decydowali, jakie filmy i sztuki teatralne są pokazywane. To im jednak nie wystarczy – rewizjoniści również systematycznie otwierają drzwi zachodniej imperialistycznej kulturze. Utrzymują, że teraz, po obaleniu «bandy czworga», literatura i sztuka «okazują wspaniały splendor» i są «pełne jasnego wiosennego światła». Sam Beijing Review podaje przykłady «wspaniałego splendoru» literatury i sztuki:

Po ukazaniu się «Cierpień młodego Wertera» Goethego [powieść, w której z zawodu miłością i z rozpaczy nad społeczeństwem burżuazji i szlachty młody, entuzjastyczny człowiek o dużej fantazji popełnia samobójstwo], książka faktycznie wywołała skoordynowaną reakcję pewnej wrażliwej młodzieży, która w swoim przygnębieniu została zmuszona do utonięcia […] W niektórych filmach pewne sztuczki z filmów zagranicznych są mechanicznie kopiowane […] Muzyka w niektórych naszych filmach jest drobiazgowo wzorowana na rytmach niektórych zagranicznych piosenek […]³⁵

Aby skonsolidować swoją władzę, rządząca chińska biurokracja musi uczynić z burżuazyjnej ideologii i kultury wiodącą siłę intelektualną. Nie mogą jednak otwarcie czcić zachodniej kultury imperialistycznej, ale muszą obłudnie krytykować niektóre przesadzone formy kultury imperialistycznej, aby utrzymać swoją oszukańczą maskę przed narodem chińskim. Ale akceptują i rozpowszechniają rdzeń kultury imperialistycznej. Ich wypowiedzi mają na celu jedynie odwrócenie uwagi od ich własnej odpowiedzialności za to i upewnienie się, że szerzenie ideologii burżuazyjnej nie napotka większego oporu. Przyznają nawet to:

Ostatnio, od niedawna, w niektórych miejscach w naszym kraju pokazywane są filmy o seksie i morderstwach; niektórzy ludzie, na scenie lub w powieściach, czcili władzę i pieniądze lub przedstawiali sceny totalnej nieprzyzwoitości. To może stać się czynnikiem przyczyniającym się do podżegania do nieładu społecznego.³⁶

Pod płaszczykiem «demokratyzacji», klasa robotnicza jest pozbawiana praw politycznych

Rewizjoniści zdają sobie sprawę, że ich droga bodźców materialnych i niszczenia ideologii i kultury socjalistycznej musi spotkać się z oporem. Przede wszystkim muszą przejąć kontrolę nad klasą robotniczą i rewolucyjnymi kadrami wyznającymi zasady marksizmu–leninizmu i myśli Mao Tsetunga. Dlatego krok po kroku znosili prawa klasy robotniczej zdobyte w Wielkiej Proletariackiej Rewolucji Kulturalnej i zmieniali narzędzia dyktatury proletariatu w narzędzia dyktatury nowej burżuazji nad klasą robotniczą. Przygotowując się do indywidualnych środków, rozpoczęli intensywną kampanię propagandową, która oczerniła Wielką Proletariacką Rewolucję Kulturalną jako katastrofę i faszystowską dyktaturę oraz scharakteryzowała indywidualne środki jako wkład w «demokratyzację» i «wzmocnienie socjalistycznego systemu prawnego». Pierwszą rzeczą, jaką zrobili, było rozbicie komitetów rewolucyjnych.

Komitety Rewolucyjne zostają rozbite, a zgromadzenia przedstawicieli sztabowych ustanowione jako «nowe organy władzy»

W Wielkiej Proletariackiej Rewolucji Kulturalnej komitety rewolucyjne stały się organami władzy dyktatury proletariatu, w których masy mogły bezpośrednio uczestniczyć w sprawowaniu władzy państwowej. Zakładano je w szkołach i instytutach naukowych, w fabrykach, kopalniach i innych firmach, w osiedlach miejskich i na wsiach. Składały się one – zgodnie z zasadą «kombinacji trzech w jednym» – z członków partii i Armii Ludowo–Wyzwoleńczej oraz przedstawicieli robotników i chłopów. Członkowie komitetów rewolucyjnych byli, na wniosek partii, wybierani przez masy, przed którymi byli odpowiedzialni. W ten sposób komitety rewolucyjne miały trzy cele:

1. służyły samokształceniu, aktywnemu i odpowiedzialnemu wysiłkowi klasy robotniczej pod kierownictwem partii komunistycznej;
2. były mostami łączącymi partię z masami robotniczymi i chłopskimi;
3. były socjalistycznymi organami władzy w rękach klasy robotniczej.

W «China Today 4» pokazaliśmy, jak wbrew oporowi robotników komitety rewolucyjne zostały rozbite w trzech krokach. Zgodnie z Beijing Review nr 28/1979 dekretem V Narodowego Kongresu Ludowego podano następujący powód ich całkowitego zniesienia:

Komitet rewolucyjny, tymczasowa instytucja, która pojawiła się podczas rewolucji kulturalnej, nie jest już w stanie sprostać potrzebom nowego okresu socjalistycznej modernizacji.³⁷

Rzeczywiście, nie spełniają już wymogów nowego okresu, którym nie jest jednak modernizacja socjalistyczna, lecz restauracja kapitalizmu. Zakładowe komitety rewolucyjne zostały zastąpione «systemem odpowiedzialności dyrektora», praktykowanym przed rewolucją kulturalną, pod przywództwem obecnie rewizjonistycznej partii. Równolegle do tego «kongres robotników i członków personelu» został wprowadzony jako «główny kanał, przez który chińscy robotnicy i członkowie personelu mogą w pełni zaangażować się w demokrację w prowadzeniu swoich fabryk».³⁸

Ten system kongresu robotników i personelu był wielkim dziełem naszej klasy robotniczej w latach pięćdziesiątych. Jednakże, ponieważ był on sabotowany, nie mógł zostać wskrzeszony i rozwinięty aż do upadku bandy czworga.³⁹

Raport na temat jego wprowadzenia w większości z 4 000 przedsiębiorstw w Tianju mówi:

Ten kongres robotników i personelu jest organem władzy, przez który robotnicy i personel zarządzają przedsiębiorstwem, nadzorują kadry i praktykują demokrację politycznie, technicznie, ekonomicznie i w życiu codziennym.⁴⁰

Ale jakie prawa mają te rzekome organy władzy robotników i personelu? Mogą:

• proponować decyzje do podjęcia przez wyższe szczeble
• omawiać opracowanie, zmianę i uchylenie ważnych zasad i przepisów
• omawiać wykorzystanie zatrzymanych zysków uzyskanych w wyniku przekroczenia planu;
• omawiać zainteresowania pracowników dotyczące życia codziennego.⁴¹

To pokazuje, że w rzeczywistości jest to tylko instytucja, w której robotnicy mogą dyskutować o różnych problemach bez żadnej praktycznej władzy i mogą co najwyżej wysuwać propozycje dla wyższych szczebli. W innym artykule zostało to otwarcie przyznane już kilka tygodni później:

Ogólnie rzecz biorąc, obecny system kongresu robotników i personelu jest jeszcze daleki od doskonałości. Jednym z głównych problemów jest to, że siła kongresu jest dość ograniczona. Na przykład nie ma władzy decyzyjnej w głównych sprawach przedsiębiorstwa ani prawa do mianowania, zastępowania, nagradzania lub karania czołowych członków przedsiębiorstwa. W rzeczywistości ma jedynie prawo doradcze i nadzorcze do zgłaszania krytyki i zgłaszania sugestii.⁴²

Tym właśnie są zgromadzenia, które wcześniej chwalono jako «organy władzy sztabów», jako «główny kanał demokracji». Ponieważ to oszustwo jest zbyt oczywiste, zostanie wkrótce dopracowane, zgodnie z artykułem Beijing Review wspomnianym powyżej:

Aby uczynić z tego kongresu organizację, w której robotnicy i personel mogą korzystać ze swoich praw jako panowie, a nie opcjonalną organizację lub narzędzie służące kadrze kierowniczej, należy z kongresu uczynić organ władzy w przedsiębiorstwie. Musi posiadać on prawo do omawiania i decydowania o głównych sprawach, prawo do wybierania i odwoływania kierowniczego personelu administracyjnego oraz prawo do sprawdzania i nadzorowania pracy wszystkich działów funkcjonalnych i ich kadry kierowniczej. Z tymi uprawnieniami kongresu wiąże się wiele problemów dotyczących systemu kierowania przedsiębiorstwem. Dlatego reformy należy podejmować w świetle dyrektyw KC Partii krok po kroku, po wykonaniu niezbędnych prac przygotowawczych.⁴³

Pierwowzorem tej koncepcji jest rewizjonistyczny model «samorządu robotniczego» w Jugosławii, o którym Hua Guofeng powiedział podczas wizyty w Jugosławii w sierpniu 1978 r.:

Wychodząc od naukowej teorii marksizmu i specyficznych warunków Jugosławii, Związek Komunistów Jugosławii ustanowił i rozwinął społeczny system samozarządzania.⁴⁴

Ten «społeczny system samozarządzania» wychwalany przez Hua Guofenga został zdemaskowany jako zwykła mistyfikacja przez Komunistyczną Partię Chin pod przywództwem Mao Tsetunga w 1963 roku w Polemice o Linii Ogólnej z kliką Chruszczowa.

W rzeczywistości «samorząd robotniczy» kliki Tity nie zapewnia robotnikom samorządności; to mistyfikacja. Przedsiębiorstwa pod «samorządem robotniczym» są w rzeczywistości w szponach biurokratyczno–kompradorskiej burżuazji reprezentowanej przez klikę Tity. Kontroluje ona majątek i personel przedsiębiorstw oraz zabiera znacznie większą część ich dochodów.⁴⁵

Czy jest jakaś różnica w «reformie kongresów robotników i personelu», propagowanej obecnie przez chińskich rewizjonistów? Oczywiście nie, bo artykuł mówi dalej:

Oczywiście praktykowanie demokratycznego zarządzania w przedsiębiorstwach nie neguje jednolitego i scentralizowanego przywództwa produkcji i zarządzania. […] kiedy kongres jest podczas sesji, przedstawiciele mogą przedstawiać swoje poglądy, omawiając ważne sprawy dotyczące ich przedsiębiorstw, czerpiąc w ten sposób ze zbiorowej mądrości i podejmując stosunkowo poprawne rezolucje, które są zgodne z przepisami, regulacjami i prawami Partii i państwa.⁴⁶

Te «przepisy, regulacje i prawa» są jednak tymi zadekretowanymi przez rewizjonistów; przywróciły zysk jako główny bodziec i kapitalistyczną konkurencję między przedsiębiorstwami przemysłowymi i służą ochronie rządów nowej burżuazji. W innym artykule o «reformie zarządzania gospodarczego» i eksperymentalnym wprowadzeniu nowego «łańcucha organizacyjnego» w fabrykach czytamy:

Po pierwsze, kongres, który jest bezpośrednio wybierany przez robotników i członków personelu, jest organem władzy dla przedsiębiorstwa […] Wybiera dyrektora i omawia listę zastępców dyrektora rekomendowanych przez dyrektora, a następnie przedstawia nazwiska wyższemu organowi kierowniczemu w celu powołania. Po drugie, dyrektor przejmuje pełną odpowiedzialność za produkcję i zarządzanie przedsiębiorstwem. Zgłasza do zjazdu główne programy do rozpatrzenia i odpowiada za ich realizację.⁴⁷

Wydaje się, że tylko dyrektorzy są wybierani przez kongres robotników i personelu. W rzeczywistości są oni mianowani przez przywódców rewizjonistycznych i są ich agentami w fabrykach. W «Polemice o Linii Ogólnej», «rada robotnicza» okazała się szwindlem:

Obfite informacje publikowane w prasie jugosłowiańskiej świadczą o tym, że rada robotnicza jest jedynie formalną, swego rodzaju maszyną do głosowania, a cała władza w przedsiębiorstwie jest w rękach kierownika. Fakt, że kierownik przedsiębiorstwa kontroluje jego środki produkcji i podział jego dochodów, umożliwia mu przywłaszczanie sobie owoców pracy robotników za pomocą różnych przywilejów.⁴⁸

Służy to oszukiwaniu chińskiej klasy robotniczej co do jej faktycznego braku praw w fabrykach po rozbiciu komitetów rewolucyjnych i przekonywaniu jej do udziału we wzmacnianiu pozycji ich fabryk w kapitalistycznej konkurencji.

Wolność słowa i prawo do strajku zostają w praktyce zniesione

Po rozbiciu komitetów rewolucyjnych rewizjoniści przygotowywali się do zniesienia prawa do swobodnego wyrażania opinii przez plakaty ścienne. Rewidując konstytucję, jak postanowiono na pierwszej sesji V Narodowego Kongresu Ludowego, nie odważyli się jeszcze uderzyć w tak zwane «cztery wielkie prawa», które zostały wywalczone w walce z rewizjonistyczną biurokracją podczas rewolucji kulturalnej.

Właśnie w celu zapewnienia wielkiej demokracji pod kierownictwem proletariatu projekt zrewidowanej Konstytucji przewiduje, że obywatele mają prawo «swobodnie wypowiadać się, w pełni wyrażać swoje poglądy, prowadzić wielkie debaty i pisać wielkie plakaty».⁴⁹

To było w marcu 1978 roku. Wciąż krzyczeli: «Banda czworga ograniczyła prawa!» Następnie, w lutym 1980 r., po intensywnej kampanii propagandowej, V Zebranie Plenarne XI KC doszło do następującego wniosku:

Ale doświadczenie pokazuje, że praktyki «swobodnego wypowiadania się, pełnego rozpowszechniania poglądów, prowadzenia wielkich debat i pisania wielkich plakatów» nie są dobrym sposobem na osiągnięcie tego. Praktyki te, jako całość, nigdy nie odegrały pozytywnej roli w ochronie demokratycznych praw ludzi, ale wręcz przeciwnie, utrudniały ludziom normalne korzystanie z ich demokratycznych praw. Aby pomóc w wyeliminowaniu czynników powodujących niestabilność, na sesji plenarnej postanowiono zaproponować Narodowemu Kongresowi Ludowemu, aby usunąć zapis w art. 45 Konstytucji Chińskiej Republiki Ludowej o prawie do «swobodnego wypowiadania się, pełnego wyrażania swoich poglądów, organizowania wielkich debat i tworzenia wielkich plakatów».⁵⁰

Na tym samym posiedzeniu plenarnym Liu Shaoqi został zrehabilitowany, a bliscy przyjaciele Denga, Hu Yaobang i Zhao Ziyang, zostali wybrani do stałego komitetu Biura Politycznego. Dziś są odpowiednio sekretarzem generalnym KC i premierem. Poza tym postanowiono przedwcześnie zwołać XII Zjazd Partii i przedyskutować «wskazówki dotyczące życia wewnątrzpartyjnego»; omawiano również nowelizację projektu statutu partii. Wytyczne mają na celu stłumienie oporu wobec linii rewizjonistycznej, istniejącego do dziś w partii, pomimo masowych czystek:

Członkowie partii nadal angażują się w działalność frakcyjną i robią to, co lubią, nie zważając na zasady organizacyjne i dyscyplinę.⁵¹

Aby oszukać masy, które były pozbawiane swoich praw, rewizjoniści twierdzą, że prawo do swobodnego wypowiadania się «tak jak dawniej» przysługuje ludowi pracującemu w art. 45 Konstytucji, który mówi:

Obywatele cieszą się wolnością słowa, korespondencji, prasy, zgromadzeń, zrzeszania się, procesji, demonstracji i strajku.⁵²

Ujawnia się jednak wyobrażenie burżuazji o tym, jak ludzie mają «normalnie korzystać ze swoich praw»:

Obywatele mogą, bez obawy przed odwetem, pisać do organów kierowniczych lub ich czołowych członków na różnych poziomach, aby wyrazić swoje poglądy lub sugestie.⁵³

I mogą pisać listy do redaktora prasy kontrolowanej przez rewizjonistów. To rzeczywiście wkład w walkę z «niestabilnością», «czynnikami niepokoju» i w «demokratyzację». To prawda, że wolność strajku formalnie nadal istnieje w Konstytucji, ale nowe przepisy przeciwko łamaniu dyscypliny pracy w przemyśle oraz użycia policji i wojska w rzeczywistości ją unieważniają. Przepisy dotyczące firm «joint venture» mówią m.in.:

Kara, w tym zwolnienie, może zostać wymierzona tym, którzy poważnie naruszają dyscyplinę pracy.⁵⁴

W październiku 1980 r. policja ostrzelała pracowników pekińskiej tkalni jedwabiu, którzy strajkowali przeciwko niskim płacom i podnoszeniu norm produkcyjnych; na konferencji Komitetu Centralnego w grudniu 1980 roku Deng Xiaoping groził nawet wprowadzeniem stanu wojennego i mobilizacją armii w przypadku ruchów strajkowych.

Widać, że kolejna rewizja Konstytucji usunie również wolność strajku, chyba że przeszkodzi temu rosnący opór klasy robotniczej.

Sednem nowego prawa karnego jest uciskanie rewolucyjnej walki klasy robotniczej i jej sojuszników oraz zakaz budowy nowej partii komunistycznej

W ten sam sposób, w jaki rewizjoniści zastępują demokrację proletariacką dyktaturą nowej burżuazji, zmienili narzędzia dyktatury proletariatu nad burżuazją i wszystkimi wrogami klasowymi w narzędzia ucisku klasy robotniczej i jej walki rewolucyjnej. W tym celu zmienili treść klasową, ale aby oszukać masy, nadal używają starych terminów. Ci, którzy sprzeciwiają się restauracji kapitalizmu, są teraz «kontrrewolucjonistami». Ci, którzy organizują opór w obronie interesów i praw klasy robotniczej i ludu, tworzą teraz «grupę kontrrewolucyjną». Chińska klasa robotnicza stoi przed historycznym zadaniem zbudowania, w ścisłym związku z praktycznym rozwojem walk, nowej partii rewolucyjnej opartej na marksizmie–leninizmie i myśli Mao Tsetunga, obalenia panowania nowej burżuazji przez rewolucję proletariacką i przywrócenia dyktatury proletariatu.

Prawo karne, które rewizjoniści uchwalili w lipcu 1979 r. i wychwalali jako kolejny wkład w «wzmacnianie socjalistycznej demokracji», nie zawiera nic poza uciskiem rewolucyjnej walki klasy robotniczej i wszelkiego oporu przeciwko restauracji kapitalizmu. Kilka jego artykułów wyjaśnia to całkiem jasno:

• Artykuł 92 – Kto spiskuje w celu obalenia rządu lub podziału państwa, podlega karze dożywotniego pozbawienia wolności lub pozbawienia wolności na okres nie krótszy niż dziesięć lat. […]
• Artykuł 98 – Kto organizuje lub przewodzi grupie kontrrewolucyjnej, podlega karze pozbawienia wolności na okres nie krótszy niż pięć lat. […]
• Artykuł 102 – Kto popełni którykolwiek z poniższych czynów w celu kontrrewolucji, podlega karze pozbawienia wolności do lat pięciu, aresztu, dozoru publicznego lub pozbawienia praw politycznych; główni przestępcy lub inne osoby, które popełnią takie przestępstwa w poważnym stopniu, podlegają karze pozbawienia wolności na co najmniej pięć lat:

1. Podżeganie mas do przeciwstawiania się lub sabotowania wdrażania jakiegokolwiek prawa lub dekretu; oraz
2. Podżeganie innych do obalenia władzy państwowej dyktatury proletariatu i systemu socjalistycznego za pomocą kontrrewolucyjnych plakatów lub ulotek lub innymi środkami.⁵⁵

Chińscy rewizjoniści będą jednak musieli się nauczyć, że rewolucji nie można zabronić!

Walka chińskich mas przeciwko nowym rządom klasowym kapitalistów

Restauracja kapitalizmu całkowicie zmieniła status klasowy chińskiej klasy robotniczej. Dziś klasa robotnicza jest ponownie wyzyskiwana i uciskana i stoi w antagonistycznej sprzeczności z rządami nowej burżuazji, która ustanowiła nowy typ kapitalizmu państwowo–monopolistycznego, jak w Związku Radzieckim.

Wraz z przywróceniem kapitalizmu rolnictwo znalazło się pod dowództwem nowej burżuazji. Prowadzi to również do nowego rozwarstwienia klasowego na wsi. Tutaj prawa kapitalistyczne zaczynają w pełni się realizować, z nieuniknionymi konsekwencjami dla produkcji rolnej, a zwłaszcza dla sytuacji biednego i niższo–średniego chłopstwa. Historycznym zadaniem chińskiej klasy robotniczej, w sojuszu z biednym chłopstwem i dużymi częściami miejskiej drobnomieszczańskiej warstwy średniej, jest obalenie siłą dyktatury nowej burżuazji w nowej rewolucji proletariackiej, zniszczenie burżuazyjnego aparatu państwowego i ustanowienie na nowo dyktatury proletariatu.

Chociaż nie mamy złudzeń co do szybkiego zwycięstwa nad rewizjonizmem i ze względu na niewielką ilość posiadanych informacji nie możemy jeszcze dokładnie ocenić obecnego zasięgu i przywództwa opozycji wobec rewizjonizmu, możemy być pewni, że rewizjoniści w Chinach nigdy nie zaznają pokoju.

Klika Denga Xiaopinga od początku stanęła w obliczu ogromnej otwartej opozycji. Są to rewolucyjne kadry wychowane w rewolucji kulturalnej i w walce z prawicowym odchyleniem, które trzymają się zasad marksizmu–leninizmu i myśli Mao Tsetunga. W przeciwieństwie do zamachu stanu kliki Chruszczowa, który trudno było rozpoznać z zewnątrz, w Chinach kontrrewolucyjny zamach stanu był łatwiejszy do przejrzenia, ponieważ wcześniej przywrócono do władzy Denga Xiaopinga, aresztowano tzw. bandę czworga i zrehabilitowano rewizjonistów potępionych podczas rewolucji kulturalnej.

Marksiści–leniniści wyciągną wnioski z chwilowej porażki przeciwko rewizjonizmowi. W trudnych warunkach nielegalności będą walczyć o zjednoczenie wszystkich komunistów i zbudowanie nowej partii rewolucyjnej, w ścisłym związku z rozwijaniem walk klasy robotniczej i mas przeciwko skutkom kapitalistycznej restauracji, pozbawiania praw politycznych i udziału Chin w wojnie imperialistycznej.

W tym wszystkim komuniści muszą łączyć walkę gospodarczą, polityczną i militarną, zwalczać niszczenie ideologii socjalistycznej wśród mas i wykonywać cierpliwą pracę w demaskowaniu rewizjonizmu.

Przyszłe pogłębienie restauracji kapitalizmu nieuchronnie zaostrzy sprzeczność między nową burżuazją, a masami ludowymi.

Proces – porażka rewizjonistów

Wraz z procesem przeciwko tak zwanej bandzie czworga, chińscy rewizjoniści mieli na celu przygotowanie ideologicznego frontalnego ataku na myśl Mao Tsetunga na XII Kongresie, zastraszenie kadr rewolucyjnych i mas oraz uspokojenie swoich sojuszników, starej burżuazji i zachodnich imperialistów, że nie będzie nowej rewolucji w Chinach. Chociaż Wang Hongwen i Yao Wenyuan nie zdali tego testu walki rewolucyjnej, tak jednak Jiang Qing, żona Mao Tsetunga, zajęła śmiałe i rzeczowe stanowisko, udaremniając w ten sposób plany rewizjonistów. Jiang Qing przekształciła swoje przemówienie obronne w oskarżenie przeciwko nowej chińskiej burżuazji. Mikrofony w sali zazwyczaj nie działały podczas jej wystąpienia. Rewizjoniści byli wstrząśnięci, Kongres musiał zostać odroczony na trzy miesiące póżniej i musieli przyznać, że w całym kraju organizował się ruch oporu. Jest tak, jak powiedziała Jiang Qing na rozprawie:

Mają na celu oczernienie mnie i Przewodniczącego Mao oraz zrewidowanie osiągnięć Przewodniczącego Mao i jego wielkiego wkładu w marksizm–leninizm. Oczerniając mnie i Mao Tsetunga, oczerniają tysiące osób, które przyłączyły się do Wielkiej Proletariackiej Rewolucji Kulturalnej.⁵⁶

W wierszu «Moje proste przekonanie», który napisała w odosobnieniu, odpowiednio pokazała, jak słaby jest w rzeczywistości rewizjonizm i że mimo groźnych wyroków, nie ma on przyszłości.

Teraz odkrywasz swoją naturę w bardzo brzydki i brutalny sposób, zakrywając niewypowiedziane zbrodnie piękną maską. W poszukiwaniu chwały i sprowadzaniu ludzi na manowce nigdy nie możesz ukryć prawdy swoim wielkim kłamstwem. Jesteś bardzo sprytny w rabowaniu nieba i wieszaniu papierowego słońca.

Oszukujesz wielkich i małych i wkładasz kapelusz Chianga na głowę Li. W ciemnych miejscach kradniesz piękne kwiaty i umieszczasz je na suchych drzewach, aby zrzucić winę na innych. Odwracasz uwagę ludzi, wybielając śmierdzące nazwiska […] Świadkowie są prześladowani i uciszani. Każdy, kto wiedział, co się dzieje, jest prześladowany i uciszany.

Rewizjonizm to pasikonik, który chce zatrzymać toczący się wóz. Rewizjonizm jest słaby i nie może wygrać. Tylko masy ludowe tworzą historię […] Bunt jest uzasadniony! Dokonywanie rewolucji nie jest przestępstwem!⁵⁷

Odważne stanowisko Jiang Qing i Zhanga Chunqiao zachęciło Chińczyków, rewolucyjne kadry i marksistów–leninistów na całym świecie do powstania przeciwko rewizjonizmowi.

Możemy być pewni, że coraz więcej komunistów w Chinach przejrzy rewizjonizm i zerwie z nim. Chociaż rewizjonistom chwilowo udaje się sprowadzić ludzi na manowce, ludzie będą się uczyć w miarę rozwoju walki klasowej. Klasa robotnicza, z pomocą prawdziwych komunistów, będzie dalej rozwijać swoją świadomość klasową zgodnie z nową sytuacją i przejmie kierownictwo w walce o obalenie rządów rewizjonistycznych. To ich walka zasługuje na naszą braterską solidarność jako niemieckich komunistów. W nich pokładamy całą nadzieję, że zrealizują to, co Mao Tsetung przewidział już w 1966 roku:

Jeśli prawica zaaranżuje antykomunistyczny zamach stanu w Chinach, to jestem pewien, że też nie zaznają pokoju, a ich rządy będą najprawdopodobniej krótkotrwałe, ponieważ nie będą tolerowane przez rewolucjonistów, którzy reprezentują interesy osób stanowiących ponad 90 procent populacji.⁵⁸

134 Beijing Review 1/1981, s. 3

2Beijing Review 2/1981, s. 7

3W. Dickhut, «Restauracja kapitalizmu w Związku Radzieckim», s. 61

4W.I. Lenin, «O lewicowej dziecinadzie i drobnomieszczańskości», w: Dzieła wybrane, tom 27, s. 339

5W.I. Lenin, «Najbliższe zadania władzy radzieckiej», w: Dzieła wybrane, tom 27, s. 253

6Beijing Review 26/1979, s. 19

7J. Stalin, «Ekonomiczne problemy socjalizmu w ZSRR», Foreign Language Publishing House, Moskwa 1952, s. 45

8Beijing Review 22/1980, s. 16/17

9Beijing Review 31/1980, s. 3

10Tamże.

11Tamże.

12Beijing Review 30/1979, s. 4

13Beijing Review 9/1980, s. 8

14Beijing Review 33/1980, s. 3/4

15W. Dickhut, «Restauracja kapitalizmu w Związku Radzieckim», s. 139

16«Dlaczego Chiny nie mają inflacji», Foreign Language Press, Pekin 1976, s. 2

17Tamże, s. 31/32 i 17/18

18Beijing Review 16/1980, s. 4

19Beijing Review 6/1981, s. 22

20Tamże.

21Beijing Review 33/1980, s. 3

22Beijing Review 31/1980, s. 20

23Beijing Review 2/1981, s. 19

24Beijing Review 50/1980, s. 3/4

25Peking Review 33/1978, s. 12/13

26W. Dickhut, «Restauracja kapitalizmu w Związku Radzieckim», s. 110

27Peking Review 41/1978, s. 8

28Beijing Review 29/1980, s. 24

29Beijing Review 19/1980, s. 18/19

30W. Dickhut, «Restauracja kapitalizmu w Związku Radzieckim», s. 262

31Beijing Review 19/1980, s. 22

32Beijing Review 32/1980, s. 23

33W. Dickhut, «Restauracja kapitalizmu w Związku Radzieckim», s. 259

34Peking Review 20/1967, s. 14

35Beijing Review 28/1980, s. 20 i 22

36Beijing Review 28/1980, s. 21

37Beijing Review 28/1979, s. 10

38Beijing Review 35/1980, s. 22

39Beijing Review 42/1980, s. 15

40Beijing Review 35/1980, s. 23

41Beijing Review 35/1980, s. 32

42Beijing Review 42/1980, s. 15

43Beijing Review 42/1980, s. 15

44Peking Review 35/1978, s. 13

45«Czy Jugosławia jest państwem socjalistycznym?» Pekin 1963, s. 18/19

46Beijing Review 42/1980, s. 14/15

47Beijing Review 46/1980, s. 3

48«Czy Jugosławia jest państwem socjalistycznym?» Pekin 1963, s. 2

49Peking Review 11/1978, s. 19

50Beijing Review 10/1980, s. 10

51Beijing Review 10/1980, s. 9

52Beijing Review 10/1980, s. 10

53Beijing Review 17/1980, s. 4

54Beijing Review 16/1980, s. 4

55Beijing Review 5/1981, s. 24

56Der Spiegel 4/1981, s. 24

57Der Spiegel 4/1981, s. 107/108

58Dziesiąty Kongres Narodowy Komunistycznej Partii Chin (Dokumenty), Foreign Language Press, Pekin 1973, s. 20

---